Latin alfabesine geçilmesinin sebebi nedir?

Türkiye'de Latin alfabesine geçiş, modernleşme tarihimizin en önemli dönüm noktalarından biridir. Peki, bu radikal kararın ardında yatan sebepler nelerdi? Neden yüzyıllardır kullanılan Arap alfabesi terk edilerek, bugün kullandığımız Latin harfleri benimsendi? Bu yazımızda, bu soruların cevaplarını arayacak ve Latin alfabesine geçişin nedenlerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Arap Alfabesinin Zorlukları ve Okuma Yazma Oranı

Arap alfabesi, Türkçenin ses yapısına tam olarak uymayan bir yazı sistemidir. Özellikle ünlü harflerin (a, e, ı, i, o, ö, u, ü) yetersizliği, kelimelerin doğru telaffuzunu zorlaştırıyordu. Bu durum, okuma yazma öğrenme sürecini uzatıyor ve yaygınlaşmasını engelliyordu. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde okuma yazma oranı oldukça düşüktü ve bu durum, toplumsal gelişimin önünde önemli bir engel teşkil ediyordu.

Ayrıca, Arap alfabesi ile yazılan metinlerde hareke adı verilen işaretler kullanılmadığında, kelimelerin anlamı karmaşıklaşabiliyordu. Bu durum, okuma hızını düşürüyor ve anlamayı güçleştiriyordu. Dolayısıyla, daha pratik ve anlaşılır bir alfabe arayışı kaçınılmaz hale gelmişti.

Modernleşme İhtiyacı ve Batı ile Entegrasyon

20. yüzyılın başlarında Türkiye, modernleşme ve batılılaşma sürecine girmişti. Bu süreçte, bilim, teknoloji ve kültür alanlarında Batı ile entegrasyon büyük önem taşıyordu. Latin alfabesi, Batı dünyasında yaygın olarak kullanılan bir yazı sistemi olduğu için, bu entegrasyonu kolaylaştıracağı düşünülüyordu. Latin harflerine geçiş, Türkiye'nin Batı ile iletişimini güçlendirecek ve bilgi alışverişini hızlandıracaktı.

Mustafa Kemal Atatürk ve dönemin aydınları, Latin alfabesinin modernleşme yolunda atılması gereken önemli bir adım olduğuna inanıyorlardı. Onlara göre, yeni alfabe sayesinde eğitim seviyesi yükselecek, bilimsel çalışmalar kolaylaşacak ve Türkiye, çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşacaktı.

Yeni Alfabenin Kabulü ve Yaygınlaştırılması

1 Kasım 1928'de 1353 sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun ile Latin alfabesi resmen kabul edildi. Bu karar, toplumda büyük bir heyecan yarattı. Ancak, yeni alfabeyi öğrenmek ve yaygınlaştırmak için yoğun bir çaba gerekti. Millet Mektepleri açılarak, halka yeni alfabe öğretildi. Gazeteler, kitaplar ve diğer yayınlar Latin harfleriyle basılmaya başlandı. Kısa sürede, Latin alfabesi toplumun her kesiminde benimsendi ve okuma yazma oranı hızla yükseldi.

Latin alfabesine geçiş, Türkiye'nin modernleşme sürecinde önemli bir rol oynamıştır. Bu sayede, eğitim seviyesi yükselmiş, bilimsel çalışmalar kolaylaşmış ve Batı ile entegrasyon hızlanmıştır. Bugün kullandığımız Latin harfleri, Türkiye'nin çağdaş dünyaya ayak uydurmasında önemli bir araç olmuştur.