Kayısı kuruturken nelere dikkat edilmeli?
Kayısı Kuruturken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kayısı kurutmak, aslında göründüğünden daha hassas bir süreçtir. Doğru yapıldığında o lezzetli, yumuşak kıvamlı kuru kayısıları elde edersin, ama ufak bir hata tüm emeğini ziyan edebilir. Deneyimlerime göre, bu işin sırrı seçilen kayısıda başlıyor.
Her kayısı kurutmak için uygun değildir. Kurutmalık dediğimiz, o etli, çekirdeği kolay çıkan, rengi turuncumsu sarı olan kayısıları tercih etmelisin. Ağaçtan yeni düşmüş, ezilmiş ya da olgunluğun ötesine geçmiş kayısılar kurutma sürecinde kararabilir, acılaşabilir veya küflenebilir. İdeal olan, kayısının renginin tam oturmuş, hafif yumuşamış ama sertliğini koruduğu dönemi yakalamaktır. Kilosu ortalama 5-7 TL civarında bulduğun kayısılar genellikle bu özelliklere sahiptir.
Kayısıları kurutmadan önce mutlaka bol ve temiz su ile yıkamalısın. Üzerindeki tozu, kiri ve varsa böcekleri iyice temizlemek gerekir. Yıkama suyuna bir miktar doğal sirkeden (elma veya üzüm) ekleyebilirsin, bu hem hijyen sağlar hem de meyvenin üzerindeki olası kalıntıları gidermeye yardımcı olur. Ancak sirkeyi çok fazla koymamalısın, bu tadı etkileyebilir. Yıkadıktan sonra bir bez üzerine sererek iyice kurumasını beklemelisin. Nemli kalırsa yine küflenme riski artar.
Kayısı kurutmanın en yaygın iki yöntemi güneşte kurutma ve fırında kurutmadır.
- Güneşte Kurutma: Bu en doğal ve yaygın yöntemdir. Kayısıları ortadan ikiye bölüp çekirdeklerini çıkardıktan sonra, kesik yüzeyleri yukarı gelecek şekilde temiz bezlerin veya kurutma raflarının üzerine diz. Güneşin dik aldığı bir yere, rüzgar alan bir noktaya koy. Geceleyin üzerlerini örterek veya içeri alarak nemden korumalısın. Bu süreç genellikle 3-5 gün sürebilir, hava şartlarına bağlı olarak bu süre uzayabilir. Kayısının dışı sertleşip içi yumuşak kaldığında hazır demektir. Nem oranının %10-15 civarına düşmesi istenir.
- Fırında Kurutma: Daha hızlı bir yöntemdir. Fırını 50-60 dereceye getir. Kayısıları tepsiye diz ve fırının kapağını hafif aralık bırakarak kurut. Bu yöntem daha kontrollüdür ama elektrik/gaz tüketir. Kayısılar yumuşak ama ıslaklığını kaybetmiş bir kıvam aldığında fırından çıkar.
Her iki yöntemde de kayısıların birbirine değmemesi önemlidir. Bu, havalanmasını sağlar ve eşit kuruma imkanı verir.
Tamamen kuruyan kayısıları saklamak da en az kurutmak kadar önemlidir. Kuruyan kayısıları havasız, ışık almayan, serin ve kuru bir yerde saklamalısın. Cam kavanozlar veya vakumlu poşetler bunun için idealdir. Eğer tam kuruduğundan emin değilsen, birkaç gün oda sıcaklığında beklettikten sonra buzdolabında saklayabilirsin. Bu, uzun süre tazeliğini korumasını sağlar. Kuru kayısılar doğru saklandığında 1 yıla kadar tazeliğini yitirmeden kalabilir.