Madımak hangi yöreye ait?

Madımak Hangi Yöremizin Sefası?

Madımak deyince akla ilk gelen yer, benim de deneyimlerime göre Sivas oluyor. Ama sadece Sivas değil tabii, geniş bir coğrafyada seviliyor, biliniyor. Özellikle Orta Anadolu ve Doğu Anadolu'nun yüksek rakımlı yaylalarında, köylerinde madımakla bolca haşır neşir olunur.

Madımağın en bilindik ve meşhur olduğu bölgeler şunlar:

  • Sivas: Özellikle Yıldızeli, Gürün, Zara gibi ilçelerde madımak tarlaları ve madımak yemeği kültürü oldukça yaygındır. Hatta bazı yerlerde “Madımak Festivali” bile düzenlenir.
  • Yozgat: Yozgat köylerinde de madımak bolca bulunur ve tüketilir.
  • Kırşehir: Kırşehir'in köylerinde de madımakla yapılan yöresel yemekler bulunur.
  • Erzincan: Erzincan'ın yüksek yaylalarında da yabani olarak madımak yetişir.
  • Diğer Doğu Anadolu Bölgeleri: Malatya, Erzincan, Tunceli gibi illerin yüksek rakımlı bölgelerinde de doğal olarak madımak bulmak mümkün.

Özetle, madımak denince sadece bir şehre indirgemek doğru olmaz. Geniş bir coğrafyanın, özellikle de Anadolu'nun yeşil ve serin yaylalarının bir armağanıdır diyebiliriz. Yayla kültürüyle de doğrudan bağlantılıdır.

Madımak Neden Bu Kadar Seviliyor?

Madımağın bu kadar seviliyor olmasının altında yatan birkaç önemli neden var. Birincisi, besleyiciliği. Madımak, bildiğin otlardan farklı olarak oldukça proteinli bir bitki. Vitamin ve mineral açısından da zengin. İçinde demir, kalsiyum, potasyum gibi vücut için gerekli birçok madde bulunur. Bu da onu hem sağlıklı hem de doyurucu bir yiyecek haline getiriyor.

İkinci olarak, tadı ve pişirme yöntemi. Madımak, kendine has hafif buruk ve topraksı bir tada sahiptir. Bu tat, iyi pişirildiğinde çok lezzetli olur. Genellikle bulgurla veya pirinçle pişirilir. Kıyma da eklendiğinde iyice bir lezzet şölenine dönüşür. Yanına bir de sarımsaklı yoğurt yaparsan, değme gitsin!

Deneyimlerime göre, madımağın bu lezzetini yakalamanın sırrı ise doğru toplamak ve doğru pişirmektir. Bitkinin genç ve taze yapraklarını toplamak, acılığını azaltır. Pişirirken de yeterince su ve yağ kullanmak, lezzetini ortaya çıkarır.

Madımakla Ne Yapılır? Nasıl Tüketilir?

Madımak denince akla ilk gelen elbette madımak yemeğidir. Genellikle kurutulmuşuyla yapılır ama taze madımakla da güzel olur. Bulgurla veya pirinçle pişirilen bu yemek, özellikle kış aylarında enerji verir.

Yemek dışında madımakla yapılan başka lezzetler de var:

  • Madımak Çorbası: Özellikle yörelerde yapılan, besleyici ve doyurucu bir çorbadır.
  • Madımak Salatası: Taze madımak yaprakları ince ince doğranarak, zeytinyağı, limon suyu ve isteğe bağlı olarak cevizle harika bir salata olur.
  • Kurutulmuş Madımak: Yaz aylarında toplanan madımaklar kurutularak kışa saklanır. Bu kurutulmuş madımaklar daha sonra yemeklerde kullanılır.

Madımak tüketirken dikkat etmen gereken bir nokta var: Bazı kişilerde gaz yapabilir. Eğer hassasiyetin varsa, pişirirken içine kimyon ekleyebilirsin. Bu, hem lezzetini artırır hem de gaz yapma riskini azaltır.

Madımak Nereden Bulunur? Nasıl Saklanır?

Madımak bulmak için en garanti yol, yöresinden getirtmektir. Eğer Sivas, Yozgat veya bu bölgelere yakınsan, köyleri gezerek taze madımak bulabilirsin. İnternet üzerinden satış yapan yöresel ürün satıcılarından da kurutulmuş madımak temin edebilirsin.

Eğer taze madımak bulduysan ve hemen tüketmeyeceksen, saklama yöntemleri şunlardır:

  • Buzdolabı: Nemli bir bezle sararak veya havasız bir kapta buzdolabında 2-3 gün kadar tazeliğini koruyabilir.
  • Dondurucu: Madımakları yıkayıp iyice kuruladıktan sonra porsiyonlar halinde buzdolabı poşetlerine koyarak dondurabilirsin. Böylece aylarca saklayabilirsin. Kullanacağın zaman çözdürüp pişirebilirsin.
  • Kurutma: En geleneksel yöntemdir. Güneşli bir havada, temiz bir zemine sererek veya iplere asarak kurutabilirsin. İyice kuruyan madımakları bez torbalarda veya cam kavanozlarda serin ve kuru bir yerde saklayabilirsin.

Madımakla ilgili deneyimlerim bu kadar. Umarım sana faydalı olmuştur.