Kalça çıkığı neden olur?
İçindekiler
Kalça çıkığı, kalça eklemini oluşturan femur başının (uyluk kemiğinin üst kısmı) asetabulumdan (leğen kemiğindeki yuva) tamamen veya kısmen ayrılması durumudur. Doğuştan (konjenital) olabileceği gibi sonradan da gelişebilir. Erken teşhis ve tedavi, kalça çıkığının uzun vadeli etkilerini en aza indirmek için hayati öneme sahiptir.
Doğuştan Kalça Çıkığı Nedenleri
Doğuştan kalça çıkığı (DKÇ), bebeklerde görülen en sık ortopedik sorunlardan biridir. Kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, anne karnındaki pozisyon ve hormonal faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir.
Ailede kalça çıkığı öyküsü olan bebeklerde DKÇ riski daha yüksektir. Makat gelişi gibi anne karnındaki anormal pozisyonlar da kalça ekleminin normal gelişimini engelleyebilir. Ayrıca, gebelik sırasında salgılanan bazı hormonlar, bağ dokusunu gevşeterek kalça ekleminin stabilitesini azaltabilir.
Sonradan Gelişen Kalça Çıkığı Nedenleri
Sonradan gelişen kalça çıkığı, genellikle travma, enfeksiyon veya nörolojik bozukluklar sonucu ortaya çıkar. Yüksek enerjili travmalar (örneğin, trafik kazaları) kalça eklemini yerinden çıkarabilir. Enfeksiyonlar kalça ekleminde hasara yol açarak çıkığa neden olabilir. Serebral palsi gibi nörolojik rahatsızlıklar ise kas dengesizliğine ve kalça ekleminin anormal gelişimine yol açarak çıkığa zemin hazırlayabilir.
Nadiren de olsa, bazı romatolojik hastalıklar ve tümörler de kalça ekleminde hasara neden olarak çıkığa yol açabilir.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Kalça çıkığı riskini artıran bazı faktörler bulunmaktadır. Bunlar arasında:
- Ailede kalça çıkığı öyküsü olması
- Kız bebek olmak (kız bebeklerde DKÇ riski daha yüksektir)
- Makat gelişi
- İlk doğum olmak
- Amniyon sıvısının az olması (oligohidramnios)
- Bebeğin kundaklanma şekli (bacakların sıkıca bir araya getirilmesi)
Özellikle risk faktörlerine sahip olan bebeklerin doğumdan sonra bir çocuk ortopedisti tarafından muayene edilmesi önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, kalça çıkığının kalıcı hasarlara yol açmasını önleyebilir.
Kalça çıkığı, tedavi edilmediği takdirde yürüme güçlüğü, ağrı ve ilerleyen yaşlarda kalça kireçlenmesi gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, risk faktörlerini bilmek ve erken teşhis için dikkatli olmak büyük önem taşır.