Psoriasis vulgaris ne demek?
İçindekiler
Psoriasis vulgaris, toplumda sıkça karşılaşılan, kronik ve otoimmün bir cilt hastalığıdır. Halk arasında sedef hastalığı olarak da bilinir. Bu rahatsızlık, cilt hücrelerinin normalden çok daha hızlı büyümesine neden olur. Bu hızlı büyüme, cilt yüzeyinde kalın, kırmızı ve pullu lekelere yol açar. Bu yazımızda, psoriasis vulgaris’in ne olduğunu, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Psoriasis Vulgaris'in Belirtileri Nelerdir?
Psoriasis vulgaris genellikle dirseklerde, dizlerde, saçlı deride ve bel bölgesinde görülür. Ancak vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. En belirgin semptomları şunlardır:
- Kırmızı, kabarık ve pullu cilt lekeleri: Bu lekeler genellikle kaşıntılıdır ve ciltte tahrişe neden olabilir.
- Kalınlaşmış tırnaklar: Tırnaklarda renk değişikliği, çukurlaşma veya ayrılma görülebilir.
- Eklem ağrıları ve şişlikler: Bazı durumlarda sedef hastalığı, eklem iltihabına (psoriatik artrit) neden olabilir.
Belirtiler kişiden kişiye değişebilir ve hastalığın şiddeti de farklılık gösterebilir. Bazı kişilerde hafif belirtiler görülürken, bazılarında daha şiddetli ve yaygın lezyonlar ortaya çıkabilir.
Psoriasis Vulgaris Neden Olur?
Psoriasis vulgaris'in kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bağışıklık sisteminin yanlışlıkla sağlıklı cilt hücrelerine saldırması, cilt hücrelerinin aşırı hızlı büyümesine neden olur. Bu durum, ciltte kalın plakların oluşmasına yol açar.
Tetikleyici faktörler arasında şunlar yer alabilir:
- Stres: Yoğun stres dönemleri sedef hastalığını tetikleyebilir veya şiddetlendirebilir.
- Enfeksiyonlar: Özellikle streptokok boğaz enfeksiyonu gibi bazı enfeksiyonlar sedef hastalığına neden olabilir.
- Cilt yaralanmaları: Ciltte meydana gelen kesikler, yanıklar veya güneş yanıkları sedef lezyonlarının ortaya çıkmasına yol açabilir.
- Bazı ilaçlar: Bazı tansiyon ilaçları, lityum ve antimalaryal ilaçlar sedef hastalığını tetikleyebilir.
Psoriasis Vulgaris Tedavi Yöntemleri
Psoriasis vulgaris için kesin bir tedavi olmamasına rağmen, belirtileri kontrol altına almak ve yaşam kalitesini artırmak mümkündür. Tedavi yöntemleri, hastalığın şiddetine, yaygınlığına ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir.
Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- Topikal tedaviler: Kortikosteroid kremler, D vitamini analogları ve retinoidler gibi topikal ilaçlar ciltteki iltihabı azaltmaya ve pullanmayı gidermeye yardımcı olabilir.
- Fototerapi (ışık tedavisi): Ultraviyole (UV) ışınları kullanılarak yapılan bu tedavi, cilt hücrelerinin büyümesini yavaşlatır ve iltihabı azaltır.
- Sistemik tedaviler: Şiddetli sedef hastalığı vakalarında, ağızdan alınan veya enjekte edilen ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar bağışıklık sistemini baskılayarak ciltteki iltihabı azaltır.
- Biyolojik tedaviler: Bağışıklık sisteminin belirli bölümlerini hedef alan bu ilaçlar, sedef hastalığının belirtilerini kontrol altına almada etkili olabilir.
Psoriasis vulgaris kronik bir durum olsa da, doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle yönetilebilir. Eğer sedef hastalığı belirtileri yaşıyorsanız, bir dermatoloğa başvurarak size uygun tedavi planını belirlemeniz önemlidir. Unutmayın, erken teşhis ve tedavi ile yaşam kalitenizi önemli ölçüde artırabilirsiniz.