Ege'deki adalar ne zaman Yunanistan'a verildi?

Ege Denizi'ndeki adaların Yunanistan'a geçiş süreci, karmaşık tarihi ve siyasi olayların bir sonucu olarak gerçekleşmiştir. Bu süreç, Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıflamasıyla başlayıp, Balkan Savaşları ve Lozan Barış Antlaşması gibi önemli dönüm noktalarıyla şekillenmiştir. Bu yazımızda, Ege adalarının Yunanistan'a verilme sürecini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Osmanlı İmparatorluğu'nun Zayıflaması ve Adaların Durumu

19. yüzyılın sonlarına doğru Osmanlı İmparatorluğu, iç ve dış sorunlarla boğuşmaktaydı. Milliyetçilik akımlarının etkisiyle Balkanlar'da bağımsızlık hareketleri hız kazanmıştı. Bu dönemde, Ege adaları da Osmanlı egemenliği altındaydı, ancak adaların çoğunluk nüfusu Rum Ortodokslardan oluşuyordu. Bu durum, Yunanistan'ın adalar üzerindeki emellerini körüklüyordu.

Osmanlı'nın zayıflamasıyla birlikte, Avrupa devletleri de bölgedeki çıkarlarını korumak amacıyla adalar üzerinde etkili olmaya başlamıştı. Özellikle İngiltere, Fransa ve İtalya gibi güçler, adaların geleceği konusunda söz sahibi olmak istiyorlardı.

Balkan Savaşları ve Adaların İşgali

1912-1913 yıllarında yaşanan Balkan Savaşları, Ege adalarının kaderini değiştiren önemli bir dönüm noktası olmuştur. Yunanistan, Balkan Birliği içerisinde yer alarak Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşmış ve birçok adayı işgal etmiştir. Bu işgaller, adaların Yunanistan'a ilhakı için zemin hazırlamıştır.

Ancak savaş sonrasında, adaların statüsü belirsizliğini koruyordu. Osmanlı İmparatorluğu, adaların bir kısmını geri almak istiyordu, ancak Yunanistan da işgal ettiği adalardan vazgeçmeye niyetli değildi. Bu durum, uzun süren diplomatik müzakerelere yol açmıştır.

Lozan Barış Antlaşması ve Adaların Yunanistan'a Devri

I. Dünya Savaşı'nın ardından imzalanan Lozan Barış Antlaşması (1923), Ege adalarının Yunanistan'a devrini resmileştirmiştir. Antlaşma ile İmroz (Gökçeada) ve Bozcaada dışındaki tüm Ege adaları Yunanistan'a bırakılmıştır. Bu antlaşma, Türkiye ile Yunanistan arasındaki sınırları da belirlemiş ve günümüze kadar geçerliliğini korumuştur.

Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanmasıyla birlikte, Ege adaları resmen Yunanistan'ın bir parçası haline gelmiştir. Bu durum, iki ülke arasındaki ilişkilerde zaman zaman gerginliklere yol açsa da, antlaşma halen iki ülke arasındaki deniz sınırlarını belirleyen temel hukuki dayanak olarak kabul edilmektedir.

Ege adalarının Yunanistan'a verilme süreci, uzun ve karmaşık bir tarihi geçmişe sahiptir. Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıflaması, Balkan Savaşları ve Lozan Barış Antlaşması gibi olaylar, bu sürecin önemli kilometre taşlarını oluşturmaktadır. Bu tarihi süreç, günümüzdeki Türkiye-Yunanistan ilişkilerini anlamak için de büyük önem taşımaktadır.