Çekin ibrazı edilmesi nedir?

18.03.2025 1 görüntülenme Son güncelleme: 21.03.2025

Günümüzde ticari hayatta sıkça karşılaşılan kavramlardan biri olan çek, bir ödeme aracı olarak büyük önem taşır. Ancak, çeki düzenlemek ve kullanmak kadar, çekin ibrazı da bilinmesi gereken kritik bir süreçtir. Peki, çekin ibrazı edilmesi tam olarak ne anlama gelir? Bu yazımızda, çek ibrazı sürecini tüm detaylarıyla ele alacağız.

Çekin İbrazı Ne Demektir?

Çekin ibrazı, çek hamilinin (yani çeki elinde bulunduran kişinin), çekte belirtilen ödeme gününde veya sonrasında, çeki ödeme yükümlüsü olan bankaya sunarak çek bedelini talep etmesi işlemidir. Başka bir deyişle, çekin ibrazı, çekin tahsil edilmesi için yapılan ilk ve en önemli adımdır. Çek, ibraz edilmediği sürece banka tarafından ödenmez ve hamilin alacağı tahsil edilemez.

Çekin ibrazı yasal bir zorunluluktur ve belirli süreler içinde yapılması gerekir. Bu süreler, çekin düzenlendiği yere ve ibraz edileceği bankanın bulunduğu yere göre değişiklik gösterir. Süresi içinde ibraz edilmeyen çekler, bazı hak kayıplarına yol açabilir.

Çek İbraz Süresi Nedir?

Çekin ibraz süresi, Türk Ticaret Kanunu'nda açıkça belirtilmiştir. Bu süreler, çekin düzenlendiği yer ile ödeme yerinin aynı veya farklı olmasına göre değişir:

  • Eğer çek, düzenlendiği yerde ödenecekse (aynı şehir içinde), ibraz süresi 10 gündür.
  • Eğer çek, düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse (farklı şehirler arasında), ibraz süresi 1 aydır.
  • Eğer çek, düzenlendiği ve ödeneceği yerler aynı kıtada fakat farklı ülkelerde ise, ibraz süresi 15 gündür.

Bu süreler, çekin üzerinde yazan düzenlenme tarihinden itibaren başlar. Çekin ibraz süresi geçtikten sonra, hamilin bankaya başvurarak çeki tahsil etme hakkı ortadan kalkmaz; ancak, çekin arkasını ciranta eden kişilere (yani çeki devredenlere) karşı rücu hakkını kaybedebilir.

Çek İbrazında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çekin ibrazı sırasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır:

  • Çekin ibraz süresi kesinlikle aşılmamalıdır.
  • Çekin üzerinde herhangi bir tahrifat veya düzeltme olmamalıdır.
  • Çekin, ödeme yapacak bankanın şubesine ibraz edilmesi gerekir.
  • Çek ibraz edilirken, hamilin kimlik belgesi ve çekin aslı ibraz edilmelidir.

Ayrıca, çekin karşılıksız çıkması durumunda, hamilin yapması gerekenler de önemlidir. Karşılıksız çek durumunda, hamilin yasal yollara başvurarak alacağını tahsil etme hakkı bulunmaktadır.

Özetle, çekin ibrazı edilmesi, çekin tahsil sürecinin temelini oluşturur ve belirli süreler içinde yapılması gereken bir işlemdir. Bu süreçte dikkatli olmak ve yasal süreleri aşmamak, çek hamilinin haklarını koruması açısından büyük önem taşır.