Yeniçerileri kim yok etti?
İçindekiler
Osmanlı İmparatorluğu'nun en önemli askeri güçlerinden biri olan Yeniçeri Ocağı, yüzyıllar boyunca devletin bekası için savaşmış, birçok zaferde önemli rol oynamıştır. Ancak zamanla disiplinden uzaklaşmaları, siyasi entrikalara karışmaları ve devlet içinde bir güç odağı haline gelmeleri, sonlarını hazırlayan süreci başlatmıştır. Peki, Yeniçerileri kim yok etti? Bu sorunun cevabı, tek bir kişi veya olaya indirgenemeyecek kadar karmaşıktır.
Yeniçeri Ocağı'nın Yozlaşması ve Sorunlar
Yeniçeri Ocağı, kuruluş dönemlerinde sıkı disiplini, savaşçı ruhu ve padişaha olan bağlılığı ile öne çıkıyordu. Ancak zamanla, ocağa alım şartlarının gevşemesi, evlenme yasağının kaldırılması ve ticaretle uğraşma imkanının tanınması gibi faktörler, yozlaşmaya zemin hazırladı. Askerlikten ziyade siyasetle ilgilenen, kendi çıkarlarını devletin çıkarlarının üzerinde tutan bir yapıya dönüştüler.
Bu yozlaşma, devlet yönetiminde istikrarsızlığa yol açtı. Yeniçeriler, sık sık padişah değişikliklerinde rol oynadılar, kendi çıkarlarına uygun kişileri tahta geçirmeye çalıştılar. Bu durum, devletin otoritesini sarsarken, ekonomik ve sosyal sorunların da derinleşmesine neden oldu.
II. Mahmut ve Kararlı Reform Çabaları
Osmanlı İmparatorluğu'nun içinde bulunduğu bu zorlu durumun farkında olan Sultan II. Mahmut, devleti yeniden yapılandırmak ve modernleştirmek amacıyla bir dizi reform girişiminde bulundu. Bu reformların en önemli hedeflerinden biri de Yeniçeri Ocağı'nın ıslah edilmesiydi. Ancak, Yeniçerilerin bu reformlara şiddetle karşı çıkması, kaçınılmaz bir çatışmayı tetikledi.
II. Mahmut, Yeniçeri Ocağı'nı ortadan kaldırmadan, modern bir ordu kurmanın mümkün olmadığını biliyordu. Bu nedenle, gizlice yeni bir ordu kurmaya başladı. "Asakir-i Mansure-i Muhammediye" adıyla kurulan bu ordu, modern silahlarla donatılmış ve Avrupalı subaylar tarafından eğitilmişti.
Vaka-i Hayriye: Yeniçerilerin Sonu
1826 yılında, II. Mahmut'un emriyle yeni orduya talim yaptırılması, Yeniçerilerin ayaklanmasına yol açtı. Ancak, bu sefer karşılarında eski güçleri yoktu. Asakir-i Mansure-i Muhammediye, Yeniçerileri Topkapı Sarayı önünde kuşattı ve şiddetle bastırdı. Bu olay, tarihe "Vaka-i Hayriye" (Hayırlı Olay) olarak geçti ve Yeniçeri Ocağı'nın resmen sona ermesiyle sonuçlandı.
Yeniçeri Ocağı'nın ortadan kaldırılması, Osmanlı İmparatorluğu için bir dönüm noktası oldu. Bu olay, modernleşme yolunda önemli bir adım olarak kabul edilirken, aynı zamanda devletin otoritesini yeniden tesis etme ve istikrarı sağlama çabalarının bir parçasıydı.