Kıdem ve ihbar tazminatı nasıl hesaplanır?

Çalışma hayatınız boyunca edindiğiniz kıdem, yasal haklarınızın önemli bir parçasını oluşturur. İşten ayrılırken veya çıkarılırken, hak ettiğiniz kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı hesaplamalarını doğru bir şekilde yapmak, finansal geleceğiniz için kritik öneme sahiptir. Bu yazımızda, bu iki önemli tazminat türünün nasıl hesaplandığını adım adım anlatacağız.

Kıdem Tazminatı Nedir ve Kimler Hak Kazanır?

Kıdem tazminatı, en az bir yıl aynı iş yerinde çalışmış olan işçinin, iş sözleşmesinin belirli nedenlerle sona ermesi halinde işveren tarafından ödenen bir tazminattır. Bu nedenler arasında işveren tarafından haklı bir sebep olmaksızın işten çıkarılma, askerlik görevi, emeklilik, evlilik (kadın işçiler için) veya işçinin haklı nedenle iş sözleşmesini feshetmesi sayılabilir.

Kıdem tazminatına hak kazanmak için en önemli şart, aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmış olmaktır. Farklı iş yerlerinde geçen süreler birleştirilemez. Ancak aynı işverenin farklı iş yerlerinde geçen süreler birleştirilerek kıdem tazminatı hesaplamasına dahil edilir.

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Kıdem tazminatı, işçinin son brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Bu brüt ücrete, düzenli olarak ödenen yemek, yol, yakacak yardımı gibi paralar da dahil edilir. Her bir tam yıl için bir brüt maaş tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için ise, orantılı olarak hesaplama yapılır.

Örneğin, son brüt maaşı 10.000 TL olan ve 5 yıl 6 ay aynı iş yerinde çalışmış bir işçinin kıdem tazminatı şu şekilde hesaplanır:

• 5 yıl için: 5 x 10.000 TL = 50.000 TL
• 6 ay için: (10.000 TL / 12) x 6 = 5.000 TL
• Toplam kıdem tazminatı: 50.000 TL + 5.000 TL = 55.000 TL

İhbar Tazminatı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren veya işçi tarafından feshedilmesi durumunda, yasal bildirim süresine uyulmaması halinde ödenen bir tazminattır. İşveren işçiyi işten çıkarırken, işçi ise işi bırakırken yasal bildirim sürelerine uymak zorundadır.

İhbar tazminatı hesaplaması, işçinin çalışma süresine göre belirlenen bildirim süresi üzerinden yapılır. Bu süreler şöyledir:

• 6 aydan az süren çalışmalarda: 2 hafta
• 6 ay ile 1,5 yıl arası süren çalışmalarda: 4 hafta
• 1,5 yıl ile 3 yıl arası süren çalışmalarda: 6 hafta
• 3 yıldan fazla süren çalışmalarda: 8 hafta

İhbar tazminatı, işçinin son brüt ücreti üzerinden, bildirim süresine denk gelen maaşı kadar hesaplanır. Örneğin, 2 yıldır aynı iş yerinde çalışan ve son brüt maaşı 10.000 TL olan bir işçinin ihbar tazminatı (6 hafta bildirim süresi): (10.000 TL / 4) x 6 = 15.000 TL olarak hesaplanır.

Kıdem ve ihbar tazminatı hesaplamaları karmaşık görünebilir, ancak bu temel bilgileri bilmek, haklarınızı korumanıza yardımcı olacaktır. Unutmayın, her zaman bir uzmana danışmak en doğru sonucu elde etmenizi sağlar.