Veraset nedir, nasıl alınır?

Hayatın kaçınılmaz bir gerçeği olan vefat, beraberinde hukuki ve mali süreçleri de getirir. Bu süreçlerin en önemlilerinden biri de veraset işlemleridir. Peki, veraset nedir ve nasıl alınır? Bu yazımızda, miras hukukunun temel taşlarından biri olan veraset konusunu detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Veraset Nedir?

Veraset, bir kişinin vefatı üzerine mal varlığının (taşınır, taşınmaz, hak ve alacaklar) yasal mirasçılarına geçmesi işlemidir. Bu işlem, miras bırakanın ölümüyle kendiliğinden başlar. Ancak, mirasçıların yasal olarak mirasçı olduklarını ve miras paylarını belgelemeleri gerekir. İşte bu belgeye de veraset ilamı (mirasçılık belgesi) denir.

Veraset ilamı, mirasçıların kimler olduğunu, miras paylarını gösteren ve Sulh Hukuk Mahkemesi veya noter tarafından düzenlenen resmi bir belgedir. Bu belge olmadan mirasçılar, miras üzerinde herhangi bir tasarrufta bulunamazlar. Örneğin, miras kalan bir gayrimenkulü satmak veya bankadaki hesabı çekmek için öncelikle veraset ilamının alınması zorunludur.

Veraset İlamı Nasıl Alınır?

Veraset ilamı almak için iki temel yol bulunmaktadır:

• Sulh Hukuk Mahkemesi'ne Başvuru: Mirasçılardan herhangi biri, vefat eden kişinin son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi'ne başvurarak veraset ilamı talebinde bulunabilir. Başvuru dilekçesiyle birlikte, vefat eden kişinin ölüm belgesi ve mirasçıların kimlik fotokopileri gibi belgelerin sunulması gerekmektedir. Mahkeme, gerekli incelemeleri yaptıktan sonra veraset ilamını düzenler.
• Notere Başvuru: 2015 yılından itibaren noterler de veraset ilamı düzenleme yetkisine sahip olmuşlardır. Sulh Hukuk Mahkemesi'ne başvurmak yerine notere başvurarak da veraset ilamı almak mümkündür. Notere başvuru, mahkemeye göre genellikle daha hızlı sonuçlanmaktadır. Ancak, noterlerin veraset ilamı düzenleyebilmesi için tüm mirasçıların kimlik bilgilerinin eksiksiz olması ve mirasçılar arasında herhangi bir ihtilaf bulunmaması gerekmektedir.

Hangi yolu seçerseniz seçin, veraset ilamı almak için gerekli belgeleri eksiksiz olarak hazırlamanız ve süreci dikkatle takip etmeniz önemlidir. Aksi takdirde, işlemler uzayabilir ve hak kayıpları yaşanabilir.

Veraset İlamı Alındıktan Sonra Yapılması Gerekenler

Veraset ilamı alındıktan sonra mirasçılar, miras kalan mal varlığı üzerinde tasarruf yetkisine sahip olurlar. Bu aşamadan sonra yapılması gerekenler, mirasın niteliğine ve mirasçıların tercihine göre değişebilir.

Eğer miras kalan taşınmazlar varsa, veraset ilamı ile birlikte tapu sicil müdürlüğüne başvurularak taşınmazların mirasçılar adına tescili sağlanmalıdır. Banka hesapları veya diğer mali varlıklar için de ilgili kurumlara veraset ilamı ibraz edilerek gerekli işlemler yapılmalıdır. Ayrıca, mirasçılar arasında mirasın paylaşımı konusunda anlaşmazlık varsa, dava yoluyla mirasın taksimi talep edilebilir.

Veraset işlemleri, özellikle birden fazla mirasçı olması durumunda karmaşık hale gelebilir. Bu nedenle, bir avukattan hukuki destek almak, haklarınızı korumanız ve süreci sorunsuz bir şekilde tamamlamanız açısından faydalı olacaktır.