Tüberküloz tanısı nasıl konulur?

Tüberküloz (TB), Mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle akciğerleri etkiler, ancak vücudun diğer bölgelerine de yayılabilir. Erken tanı ve tedavi, hastalığın yayılmasını önlemek ve hastanın sağlığına kavuşmasını sağlamak için hayati önem taşır. Peki, tüberküloz tanısı nasıl konulur?

Tüberküloz Tanısında Kullanılan Yöntemler

Tüberküloz tanısı, klinik belirtiler, radyolojik incelemeler ve laboratuvar testlerinin bir kombinasyonu ile konulur. Doktorunuz, belirtilerinizi ve tıbbi geçmişinizi değerlendirdikten sonra aşağıdaki testlerden bir veya birkaçını isteyebilir:

1. Fizik Muayene ve Tıbbi Öykü: Doktorunuz öncelikle genel sağlık durumunuzu değerlendirecek ve tüberküloz risk faktörlerinizi (örneğin, tüberkülozlu biriyle temas, bağışıklık sistemini baskılayan durumlar) sorgulayacaktır. Ateş, öksürük, gece terlemesi ve kilo kaybı gibi belirtileriniz olup olmadığını soracaktır.

Cilt Testleri (Mantoux Testi)

Mantoux testi, tüberküloz enfeksiyonunu belirlemek için kullanılan bir cilt testidir. Bu testte, tüberkülin adı verilen bir madde deri altına enjekte edilir. 48-72 saat sonra enjeksiyon bölgesinde oluşan kabarıklık ölçülür. Kabarıklığın büyüklüğü, tüberküloz enfeksiyonu olup olmadığını gösterir. Ancak, Mantoux testi sadece enfeksiyonu gösterir, hastalığı değil. Ayrıca, daha önce BCG aşısı olan kişilerde de pozitif sonuç verebilir.

2. Kan Testleri (IGRA): İnterferon Gama Salınım Testleri (IGRA), tüberküloz bakterisine karşı bağışıklık yanıtını ölçen kan testleridir. Mantoux testine göre daha spesifiktir ve BCG aşısından etkilenmez. Bu testler, latent (uyuyan) tüberküloz enfeksiyonunu tespit etmek için kullanılır.

Akciğer Grafisi ve Diğer Görüntüleme Yöntemleri

Akciğer grafisi, akciğerlerdeki anormallikleri tespit etmek için kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. Tüberküloz genellikle akciğerlerde lezyonlara neden olur ve bu lezyonlar akciğer grafisinde görülebilir. Ancak, akciğer grafisi tüberküloz tanısını kesin olarak koymak için yeterli değildir. Tomografi gibi diğer görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir.

3. Balgam Testi: Balgam testi, aktif tüberküloz hastalığını teşhis etmek için kullanılan en önemli testlerden biridir. Balgam, öksürükle çıkarılan mukuslu salgıdır. Balgam örneği, mikroskop altında incelenerek tüberküloz bakterileri aranır. Ayrıca, balgam kültürü yapılarak bakterilerin türü ve ilaçlara duyarlılığı belirlenebilir.

Tüberküloz Tanısında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Tüberküloz tanısı karmaşık bir süreç olabilir ve birden fazla testin yapılması gerekebilir. Test sonuçları, hastanın genel sağlık durumu ve risk faktörleri ile birlikte değerlendirilmelidir. Erken tanı ve tedavi, tüberkülozun yayılmasını önlemek ve hastanın sağlığına kavuşmasını sağlamak için kritik öneme sahiptir. Eğer tüberküloz belirtileri gösteriyorsanız veya tüberküloz riski taşıyorsanız, vakit kaybetmeden bir doktora başvurmanız önemlidir.

Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır! Tüberküloz hakkında daha fazla bilgi almak ve sağlığınızı korumak için düzenli doktor kontrollerinizi ihmal etmeyin.