Futbolda kaç hakem var 2020?

Futbol Maçlarında Hakem Sayısı ve Görevleri (2020 ve Sonrası)

Futbol maçı izlerken ya da sahada oynarken aklına takılan sorulardan biri de "Acaba sahada kaç hakem var?" olmuştur. Özellikle 2020 yılından sonra VAR (Video Yardımcı Hakem) sisteminin yaygınlaşmasıyla bu sayı ve görev dağılımı biraz daha karmaşık hale geldi. Gel, bu konuyu senin için açıklığa kavuşturalım.

Sahadaki Temel Hakem Ekibi: 4 Kişi

Bir futbol maçının olmazsa olmazı ve direkt oyunun içinde yer alan dört temel hakem bulunur:

  • Orta Hakem (Maçın Yöneticisi): Sahadaki tek yetkili karar vericidir. Oyunun başlamasından bitişine kadar tüm kuralların uygulanmasından, gollerin geçerliliğinden, kart kararlarından ve oyunun akışından sorumludur. Deneyimlerime göre, orta hakemin fiziksel kondisyonu, maç boyunca doğru pozisyonda kalabilmesi ve karar verme hızı, maçın kalitesini doğrudan etkiler.
  • Birinci Yardımcı Hakem (Çizgi Hakemi): Genellikle ana tribünün karşısındaki çizgide görev yapar. Ofsayt kararları, taç atışları, kornerler ve gol çizgisi ihlalleri gibi durumlarda orta hakeme yardımcı olur. Bayrağıyla orta hakemi uyarır.
  • İkinci Yardımcı Hakem (Çizgi Hakemi): Yedek kulübelerinin olduğu çizgide görev yapar. Birinci yardımcı hakemle aynı görevleri üstlenir; ofsayt, taç, korner ve gol çizgisi ihlallerinde orta hakeme destek olur.
  • Dördüncü Hakem: Saha kenarında, yedek kulübelerinin arasında yer alır. Görevleri arasında oyuncu değişikliklerini yönetmek, uzatma sürelerini tabelayla göstermek, teknik direktör ve yedek kulübelerindeki disiplin sorunlarını denetlemek ve zaman zaman orta hakeme yardımcı olmak bulunur. Orta hakemin sakatlanması veya oyuna devam edememesi durumunda onun yerine geçer.

VAR Sistemi ile Gelen Ek Hakemler

2020 yılından itibaren, özellikle üst düzey liglerde ve uluslararası turnuvalarda VAR sisteminin yaygınlaşmasıyla birlikte, hakem ekibine yeni üyeler katıldı. Bunlar sahanın içinde değiller ama maçın kritik anlarında karar mekanizmasının bir parçası oluyorlar:

  • Video Yardımcı Hakem (VAR): Maçın oynandığı stadyumda veya uzaktan bir VAR odasında bulunur. Sadece dört kritik durumda (goller, penaltılar, direkt kırmızı kartlar ve yanlış oyuncuya kart gösterilmesi) orta hakemi bilgilendirme yetkisine sahiptir. Her pozisyona müdahale etmez, sadece açık ve bariz hatalarda devreye girer. Deneyimlerime göre, VAR'ın amacı "minimum müdahale, maksimum fayda"dır.
  • Video Yardımcı Hakem Asistanı (AVAR): VAR'a yardımcı olur. Görüntüleri takip eder, VAR'ın istediği farklı açıları sağlar ve olası hataları VAR'a bildirir. Birden fazla AVAR da bulunabilir, özellikle karmaşık pozisyonlarda farklı açılardan görüntü kontrolü için önemlidir.
  • Operatör (Replay Operator): Hakem değildir ama VAR ekibinin ayrılmaz bir parçasıdır. Kameralardan gelen görüntüleri yönetir, VAR ve AVAR'ın istediği tekrarları hızlıca bulur ve ekrana verir. Bu kişinin hızı ve becerisi, VAR incelemesinin ne kadar süreceğini doğrudan etkiler.

Sonuç Olarak: Toplam Sayı ve İşleyiş

Özetle, 2020 yılı ve sonrasında bir futbol maçındaki görevli hakem sayısı 4 (sahada) + 2 (VAR ve AVAR) = 6 kişi diyebiliriz. Buna teknik ekipteki operatörü de eklersek, karar alma süreçlerinde rol oynayan kişi sayısı 7'ye ulaşır. Bu ekibin tamamı, maçın adil ve kurallara uygun bir şekilde yönetilmesi için koordineli bir şekilde çalışır. Unutma, VAR odasındaki hakemler de aynı orta hakem gibi IFAB (Uluslararası Futbol Birliği Kurulu) kurallarına göre eğitim almış, deneyimli hakemlerdir.