Makat sarkması nasıl anlaşılır?

Makat Sarkması Nasıl Anlaşılır?

Makat sarkması, yani rektal prolapsus, özellikle belli bir yaşın üzerindeki bireylerde karşılaşılan ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilen bir durumdur. Ancak ne yazık ki, erken teşhis ve tedavi ile yönetilebilir bir sorun. Peki, bu durumu nasıl fark edebilirsin?

Deneyimlerime göre, makat sarkmasının ilk belirtileri genellikle göz ardı edilebiliyor çünkü birçok insan bu tür şikayetleri yaşlanmanın normal bir parçası olarak düşünebiliyor. Ancak bu düşünce, sorunun ilerlemesine yol açabilir. En belirgin ve sık rastlanan semptomlar şunlardır:

• Makattan Dışarı Bir Şey Sarkması Hissi: Bu, en net belirtidir. Tuvalete gittiğinde veya ıkındığında, makat bölgesinden bir çıkıntı hissi veya görüsü fark edebilirsin. Başlangıçta bu his sadece otururken veya ayaktayken de olabilir.
• Dışkılama Sırasında Zorlanma ve Ağrı: Tuvaletini yaparken kendini zorlaman gerekiyorsa ve bu sırada makat bölgesinde bir ağrı veya rahatsızlık hissediyorsan, bu sarkmanın bir işareti olabilir.
• İdrar Kaçırma veya Tutamama: Sarkma, pelvik taban kaslarını etkileyerek idrar kontrolünü de bozabilir. Ani idrar yapma isteği veya öksürüp hapşırdığında kaçırma gibi durumlar yaşayabilirsin.
• Kabızlık ve Dışkı Tutamama: Sarkmanın kendisi kabızlığa neden olabileceği gibi, kabızlık da sarkmayı tetikleyebilir. Ayrıca, dışkıyı tutmada zorlanma da görülebilir.

Semptomları Daha Detaylı Anlamak

Bu semptomlar herkeste aynı şiddette görülmeyebilir. Kimi insan sadece hafif bir dolgunluk hissiyle doktora başvururken, kimisi belirgin bir sarkma ile karşı karşıya kalabilir. Örneğin, ilk evrelerde dışkılama sonrası kendini düzelten bir sarkma varken, ilerleyen vakalarda otururken bile makat dokusunun dışarıda kaldığı görülebilir.

Bir diğer önemli nokta ise, bazı insanlarda bu durumun uzun süre belirti vermemesi. Özellikle iç makat sarkmalarında, dışarıdan gözle görülür bir değişiklik olmayabilir. Bu yüzden, tuvalet alışkanlıklarında veya makat bölgesindeki hislerdeki ani değişiklikleri fark etmek önemlidir. Örneğin, eskiden kolayca yaptığın bir dışkılamanın artık daha fazla çaba gerektirmesi veya tuvaletten sonra tam bir boşalma hissinin olmaması, dikkat edilmesi gereken detaylardır.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Eğer yukarıda saydığım belirtilerden herhangi birini yaşıyorsan ve bu durum yaşam kaliteni olumsuz etkiliyorsa, vakit kaybetmeden bir genel cerrahi veya proktoloji uzmanına başvurmalısın. Erken teşhis, tedavinin başarısı için kritik öneme sahiptir. Unutma, bu bir yaşlılık hastalığı değil ve erken müdahale ile kontrol altına alınabilir.

Doktora başvurduğunda, doktor muayenesi ve belki de bazı ek testler (örneğin, anoskopi veya rektoskopi) ile durumun teşhisi konulacaktır. Bu testler, sarkmanın derecesini ve tipini belirlemeye yardımcı olur.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Öneriler

Makat sarkmasını yönetmek ve ilerlemesini yavaşlatmak için bazı yaşam tarzı değişiklikleri büyük fayda sağlayabilir. Bunlar:

• Kabızlığı Önlemek: Lifli gıdalar tüketmek (sebze, meyve, tam tahıllar) ve bol su içmek, dışkının yumuşak kalmasını sağlayarak ıkınma ihtiyacını azaltır. Günde en az 8-10 bardak su içmeyi hedefle.
• Tuvalet Alışkanlıkları: Tuvalete gitme ihtiyacı hissettiğinde ertelememek önemlidir. Ayrıca, tuvalette uzun süre oturup ıkınmaktan kaçınmak gerekir. Bu, pelvik taban üzerindeki baskıyı azaltır.
• Ağır Kaldırmaktan Kaçınmak: Düzenli olarak ağır şeyler kaldırmak, karın içi basıncını artırarak sarkmayı tetikleyebilir veya kötüleştirebilir.
• Pelvik Taban Egzersizleri (Kegel Egzersizleri): Bu egzersizler, pelvik taban kaslarını güçlendirerek sarkmanın önlenmesine ve hafif vakaların tedavisinde yardımcı olabilir. Bu egzersizleri doğru yapmayı öğrenmek için bir fizyoterapistten destek alabilirsin. Günde 2-3 set, her sette 10-15 tekrarlı olarak uygulanması önerilir.

Bu öneriler, genel sağlık durumunu iyileştirmenin yanı sıra makat sarkması gibi sorunlarla başa çıkmanda da sana destek olacaktır.