Kara kaplumbağaları ne zaman kış uykusuna yatar?
Kara Kaplumbağaları Ne Zaman Kış Uykusuna Yatar?
Kara kaplumbağalarının kış uykusu, yani hibernasyon süreci, onların doğal yaşam döngüsünün kritik bir parçasıdır. Bu süreç, temelde hava sıcaklığına ve gün ışığı süresine bağlı olarak tetiklenir. Deneyimlerime göre, kaplumbağaların kış uykusuna yatma zamanı yaşadıkları bölgeye ve o yılki iklim koşullarına göre değişiklik gösterir.
Sıcaklık ve Gün Işığı İlişkisi
Kaplumbağalar, havanın soğumaya başlamasıyla birlikte kış uykusuna hazırlanmaya başlarlar. Genellikle gece sıcaklıkları 10-12°C'nin altına düştüğünde ve gündüz sıcaklıkları da 15°C civarında seyretmeye başladığında bu sürecin ilk adımları atılır. Sadece sıcaklık değil, gün ışığı süresinin kısalması da önemli bir tetikleyicidir. Kaplumbağanın beyin algoritmaları bu iki faktörü birleştirerek metabolizmasını yavaşlatma sinyali verir. Örneğin, Akdeniz iklimine sahip bölgelerde yaşayan kaplumbağalar, İç Anadolu'dakilere göre daha geç kış uykusuna yatabilirler. Benim gözlemlerime göre, Ege Bölgesi'nde Ekim sonu, Kasım başı gibi bu hazırlıklar belirginleşirken, daha soğuk iklimlerde Eylül sonundan itibaren belirtiler başlar.
- Sıcaklık düşüşü: Gece 10-12°C, gündüz 15°C civarı.
- Gün ışığı süresi: Kısalan günler, daha az güneşlenme.
- Bölgesel farklılıklar: İklim kuşaklarına göre başlangıç zamanı değişir.
Kış Uykusu Öncesi Hazırlıklar
Kaplumbağanın kış uykusuna yatmadan önceki hazırlık dönemi yaklaşık 2-4 hafta sürebilir. Bu süreçte beslenme alışkanlıkları değişir ve sindirim sistemleri yavaşlar. Kaplumbağanın vücudunda yeterli yağ depolaması hayati önem taşır, çünkü kış uykusu boyunca hiçbir şey yemeyeceklerdir. Bu dönemde ona lifli ve su oranı yüksek besinler sunmaya devam etmelisin. Ben genelde bu dönemde marul, roka gibi besinleri daha sık veririm. Ayrıca, bağırsaklarının tamamen boş olması gerekir. Aksi takdirde, bağırsaklarda kalan besinler çürüyerek kaplumbağanın sağlığını ciddi şekilde tehdit edebilir. Bu yüzden son 1-2 hafta beslenmeyi azaltıp, sadece su içmesini sağlamak önemlidir. Onu ılık suda kısa süreli banyolarla teşvik ederek bağırsaklarının boşalmasına yardımcı olabilirsin.
Pratik İpuçları:
- Kış uykusu öncesi beslenmesini yavaşça azalt.
- Son 1-2 hafta sadece su içmesini sağla.
- Ilık su banyolarıyla bağırsak boşaltımını destekle.
- Kilo kontrolü yap: Sağlıklı bir kaplumbağa, kış uykusundan sonra kilosunun en fazla %10'unu kaybetmelidir.
Kış Uykusunun Süresi ve Yeri
Kara kaplumbağalarının kış uykusu süresi, genellikle 3 ila 5 ay arasında değişir. Bu süre de yine iklim koşullarına ve kaplumbağanın türüne göre farklılık gösterebilir. Örneğin, daha ılıman bölgelerde kış uykusu daha kısa sürebilirken, soğuk iklimlerde daha uzun sürer. Kış uykusu için seçtiği yer çok önemlidir. Toprağın donmayacak derinlikte ve sabit sıcaklıkta olması gerekir. Benim deneyimlerime göre, kaplumbağalar genellikle toprağın altına, taşların arasına veya kalın yaprak yığınlarının altına girerek kendilerine güvenli bir sığınak oluştururlar. Eğer evde bakıyorsan, kış uykusu için ona uygun bir ortam sağlamalısın. Bu, serin (5-10°C arası ideal), karanlık ve nemli bir ortam olabilir. Buzdolabı, özel kış uyku kutuları veya uygun sıcaklıktaki bir garaj bu amaçla kullanılabilir. Ortam sıcaklığının 0°C'nin altına düşmemesi veya 10°C'nin üzerine çıkmaması hayati önem taşır.
Öneriler:
- Sıcaklık: İdeal olarak 5-10°C arası.
- Nem: Ortamın tamamen kurumaması için hafif nemli bir zemin (nemli toprak veya yosun) kullan.
- Karanlık: Tamamen ışıksız bir ortam sağla.
- Güvenlik: Fare gibi kemirgenlerden koru.