Kuduz belirtileri kaç saatte ortaya çıkar?
Kuduz Belirtileri Ne Zaman Görülür?
Kuduz, ne kadar nadir görülse de son derece ciddi ve ölümcül bir hastalıktır. En çok merak edilen konulardan biri de bu virüs vücuda girdikten sonra belirtilerin ne kadar sürede ortaya çıktığıdır. Deneyimlerime göre bu süreç, kişiden kişiye ve virüsün vücuda girdiği yere göre değişiklik gösterebilir.
Genel olarak kuluçka dönemi, virüsün vücuda alınmasından belirtilerin başlamasına kadar geçen süredir. Bu süre genellikle 1 ila 3 ay arasında değişir. Ancak bu süre 1 haftadan başlayıp 1 yıla kadar uzayabilir. Buradaki en önemli etkenlerden biri, virüsün beyne ne kadar hızlı ulaşabileceğidir. Eğer ısırık yüz, boyun gibi beyne yakın bölgelerdeyse, belirtiler daha çabuk ortaya çıkar. Bacak gibi daha uzak bölgelerdeki ısırıklarda bu süre uzayabilir.
İlk Belirtiler Nelerdir ve Nasıl Başlar?
Kuduzun ilk belirtileri genellikle grip benzeri, belirsiz şikayetlerdir. Bu ilk evrede, kişinin hastalığı fark etmesi zor olabilir. Bu belirtiler şunları içerebilir:
- Ateş
- Baş ağrısı
- Halsizlik ve genel bir keyifsizlik hali
- Isırık yerinde kaşıntı, yanma veya karıncalanma hissi. Bu lokalizasyona göre farklılık gösterebilir.
Bu ilk aşama genellikle 2 ila 10 gün sürer. Bu dönemdeki belirtiler, kuduzun ne kadar ilerlediği hakkında yanıltıcı olabilir, bu yüzden bu belirtileri yaşayan birinin kuduz riskini düşünmesi ve hemen önlem alması çok önemlidir.
İlerleyen Evrelerde Ne Görülür?
Virüs beyne yayılmaya başladıkça, belirtiler daha belirgin ve korkutucu hale gelir. Kuduzun iki ana formu vardır ve belirtiler buna göre şekillenir:
Bu formda kişi aşırı derecede ajite, huzursuz ve saldırgan olabilir. Su korkusu (hidrofobi) en karakteristik belirtilerden biridir. Sıvı içmeye çalıştığında şiddetli kas spazmları ve nefes darlığı yaşanır. Ayrıca ışığa, sese ve dokunmaya karşı aşırı hassasiyet (fotofobi, fonofobi, taktilofobi) görülebilir.
Bu form daha az görülür ama yine de ölümcüldür. Vücudun ısırık bölgesine yakın kısımlarında başlayan ve yavaş yavaş yayılan bir felç hali görülür. Kişi giderek daha zayıf düşer ve sonunda solunum kaslarının felciyle hayatını kaybeder. Bu formda hidrofobi gibi belirgin belirtiler olmayabilir.
Hastalığın ilerlemesi oldukça hızlıdır. Belirtiler başladıktan sonra genellikle 7 ila 10 gün içinde ölümle sonuçlanır. Bu yüzden erken teşhis ve doğru müdahale hayati önem taşır.
Ne Yapmalısın? Pratik Öneriler
Eğer bir hayvan tarafından ısırıldıysan veya tırmalandıysan, en önemli adım hemen bir sağlık kuruluşuna başvurmaktır. Sakın tereddüt etme! Sağlık personeli sana gerekli aşıları ve serumu uygulayacaktır. Bu müdahale, hastalığın ilerlemesini durdurmada en etkili yoldur. Aşı, virüsün vücutta yayılmasını önler ve seni ölümcül sonuçlardan korur. Isırılan bölgenin sabunlu suyla yıkanması da ilk anda virüs yükünü azaltmaya yardımcı olabilir, ancak bu tek başına yeterli değildir.
Kuduz riski taşıyan hayvanlarla (özellikle başıboş veya vahşi hayvanlar) temas etmekten kaçınmak en iyi önlemdir. Köpek, kedi gibi evcil hayvanlarını düzenli olarak aşılatmak da hem kendi hem de çevrendekilerin sağlığı için çok önemlidir. Unutma, kuduzdan korunmak mümkün.