Ertesi gün hapı ne kadar etkili olur?

Ertesi Gün Hapı Ne Kadar Güvenilir? Gerçekler ve Bilmeniz Gerekenler

Ertesi gün hapı, istenmeyen gebelikleri önlemede acil bir çözüm olsa da, etkinliği ve kullanımına dair bazı önemli noktalar var. Deneyimlerime göre, bu konuda net olmak gerekiyor.

  1. Etkinlik Zamanlaması: Ne Kadar Erken O Kadar İyi

Ertesi gün hapının etkinliği büyük ölçüde ne kadar erken alındığına bağlıdır. Farklı türleri olsa da, genel kural şu: ne kadar çabuk alırsan, gebelik olasılığını o kadar azaltırsın.

  • Levonorgestrel içeren haplar (örneğin, Norlevo, Postday): Genellikle cinsel ilişkiden sonraki ilk 72 saat (3 gün) içinde alınması önerilir. Ancak yapılan araştırmalar, bazı durumlarda 96 saate (4 gün) kadar da etki gösterebileceğini gösteriyor.
  • Ulipristal asetat içeren haplar (örneğin, Ella): Bunlar daha yeni ve genellikle daha etkilidir. Cinsel ilişkiden sonraki ilk 120 saate (5 gün) kadar alınabilirler. Ulipristal asetat, yumurtlamayı erteleyerek çalışır ve levonorgestrel'den daha geniş bir zaman aralığında etkilidir.
Unutma, hapı aldığın gün değil, korunmasız ilişki yaşadığın günden itibaren geçen süre önemlidir. Örneğin, çarşamba akşamı korunmasız ilişki yaşadıysan ve ertesi gün hapını perşembe sabahı alırsan, bu hapı ilişki sonrası ilk 12 saat içinde almış olursun.

  1. Etkinlik Oranı: Yüzde Kaç Korur?

Ertesi gün hapının etkinliği kişiden kişiye ve yukarıda bahsettiğimiz zamanlamaya göre değişir. Tam bir gebelik önleme garantisi vermez.

  • Levonorgestrel içeren hapların etkinliği, cinsel ilişkiden sonraki 72 saat içinde alındığında yaklaşık %85 civarındadır. Bu, gebelik olasılığının %15'e kadar düşürülebileceği anlamına gelir.
  • Ulipristal asetat içeren haplar ise 120 saat içinde alındığında, etkinliğin %98'lere kadar çıkabileceği belirtiliyor. Ancak bu rakamlar laboratuvar koşulları ve ideal kullanım senaryolarını yansıtabilir.
Yani, aslında bir "önleyici" değil, bir "acil durum" yöntemidir. Yani, "ben bunu alayım, sonra istediğimi yaparım" diye düşünmemelisin.

  1. Kullanım Sıklığı ve Yan Etkileri: Her Zaman İlk Çözüm Olmamalı

Ertesi gün hapları, düzenli bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır. Bunlar, plansız cinsel ilişki veya doğum kontrol yönteminin başarısız olması (örneğin, kondomun yırtılması) gibi acil durumlar için tasarlanmıştır.

  • Adet döngüsünde düzensizlik: En sık görülen yan etkilerden biridir. Bir sonraki adetinin zamanından önce veya geç gelmesine neden olabilir.
  • Mide bulantısı ve kusma: Özellikle levonorgestrel içeren haplarda görülebilir.
  • Baş ağrısı, baş dönmesi, yorgunluk: Bunlar da olası yan etkilerdir.
  • Göğüslerde hassasiyet.
Her ay ertesi gün hapı kullanmak, hormon dengeni bozabilir ve döngünü tamamen alt üst edebilir. Vücuduna sık sık yüksek doz hormon yüklemek uzun vadede iyi değildir. Bu yüzden, düzenli bir doğum kontrol yöntemi düşünmelisin.

  1. Ne Zaman Doktora Danışmalı?

Ertesi gün hapı kullanımı hakkında veya doğum kontrol yöntemleri konusunda emin olamıyorsan, mutlaka bir jinekoloğa veya aile sağlığı merkezine danış.

  • Ertesi gün hapını kullandıktan sonra adet döngünde ciddi bir gecikme yaşarsan, bir gebelik testi yapmalısın.
  • Ertesi gün hapını kusarak çıkardıysan, ilacın etkililiği azalabilir. Bu durumda doktorunla konuşman gerekebilir.
  • Eğer sık sık korunmasız ilişki yaşıyorsan veya doğum kontrol yöntemleri konusunda belirsizliklerin varsa, sana uygun olan düzenli bir yöntemi (doğum kontrol hapları, spiral, implante cihazlar vb.) konuşmak için bir sağlık profesyoneliyle görüşmelisin.

Unutma, sağlığın en önemli önceliğin. Bilinçli kararlar almak, hem fiziksel hem de ruhsal sağlığın için çok değerli.