Neden kader mahkûmu denir?
İçindekiler
Günlük hayatta sıkça duyduğumuz "kader mahkûmu" ifadesi, aslında hukuki bir terim olmamasına rağmen, toplumumuzda yerleşmiş ve geniş bir kullanıma sahip. Peki, bu ifade nereden geliyor ve tam olarak ne anlama geliyor? Gelin, bu sorunun cevabını birlikte arayalım.
"Kader Mahkûmu" İfadesinin Kökeni
"Kader mahkûmu" ifadesinin kökeni, insanların yaşadıkları olumsuz olayları veya suçları "kader" kavramıyla ilişkilendirme eğiliminden gelmektedir. Tarihsel olarak, suç işlemenin veya hapse düşmenin, kişinin kontrolü dışındaki güçler veya önceden belirlenmiş bir yazgı sonucu olduğuna dair bir inanış mevcuttur. Bu düşünce, zamanla "kader mahkûmu" şeklinde bir ifadeye dönüşmüştür.
Bu ifade, suç işlemiş ve ceza almış kişilerin durumunu anlatırken, aynı zamanda bir miktar acıma, anlayış veya kabullenme duygusunu da içerir. Ancak, hukuki bir karşılığı olmadığını ve sadece halk arasında yaygın olarak kullanılan bir tabir olduğunu unutmamak gerekir.
Hukuki Açıdan "Kader Mahkûmu" Kavramı
Hukuk sistemimizde "kader mahkûmu" diye bir kavram bulunmamaktadır. Hukuk, suçun işlenmesinde failin iradesini ve sorumluluğunu esas alır. Yani, bir kişi bir suçu işlediğinde, bu suçun sonuçlarından hukuken sorumludur ve cezalandırılır. Hukuk, suçun işlenmesinde kaderin veya dış etkenlerin rolünü dikkate alsa da, asıl odak noktası failin eylemidir.
Hukuki terminolojide, ceza almış kişilere "hükümlü" veya "tutuklu" gibi ifadeler kullanılır. Bu ifadeler, kişinin hukuki statüsünü ve cezaevindeki durumunu belirtir. "Kader mahkûmu" ise daha çok sosyal ve kültürel bir anlam taşır.
"Kader Mahkûmu" İfadesinin Kullanım Alanları
"Kader mahkûmu" ifadesi, genellikle cezaevinde bulunan veya geçmişte ceza almış kişilerden bahsederken kullanılır. Bu ifade, bazen suçun işlenmesindeki sosyal veya ekonomik faktörlere dikkat çekmek amacıyla da kullanılabilir. Örneğin, yoksulluk veya eğitim eksikliği gibi nedenlerle suça sürüklenen kişilerin durumunu anlatırken "kader mahkûmu" ifadesi kullanılabilir.
Ancak, bu ifadenin kullanımında dikkatli olmak gerekir. Çünkü, suçun işlenmesini kaderle ilişkilendirmek, suçun sorumluluğunu hafifletmek veya meşrulaştırmak anlamına gelebilir. Bu nedenle, "kader mahkûmu" ifadesi, daha çok bir durumu betimlemek veya bir olaya farklı bir perspektiften bakmak için kullanılmalıdır.
Sonuç olarak, "kader mahkûmu" ifadesi, toplumumuzda yaygın olarak kullanılan, ancak hukuki bir karşılığı olmayan bir tabirdir. Bu ifade, suç işlemiş ve ceza almış kişilerin durumunu anlatırken, aynı zamanda bir miktar acıma veya anlayış duygusunu da içerir. Ancak, bu ifadenin kullanımında dikkatli olmak ve suçun sorumluluğunu hafifletmemek önemlidir.