Kanser için hangi kan testleri yapılır?

Kanser, erken teşhis edildiğinde tedavi şansı artan bir hastalıktır. Bu nedenle, risk faktörlerine sahip olan veya belirtileri fark eden kişilerin düzenli olarak kontrolden geçmesi büyük önem taşır. Kanser teşhisinde kullanılan yöntemlerden biri de kan testleridir. Ancak, unutulmamalıdır ki, tek başına bir kan testi kanser teşhisi koymak için yeterli değildir; genellikle diğer görüntüleme yöntemleri ve biyopsilerle birlikte değerlendirilir.

Kanser Tarama Amaçlı Kullanılan Kan Testleri

Kanser taramasında kullanılan kan testleri, genellikle "tümör belirteçleri" olarak adlandırılan maddelerin seviyelerini ölçer. Bu belirteçler, kanser hücreleri veya vücudun kansere tepki olarak ürettiği maddelerdir. Ancak, bu belirteçlerin yüksek olması her zaman kanser olduğu anlamına gelmez. Enfeksiyonlar, inflamasyonlar veya başka sağlık sorunları da bu belirteçlerin seviyesini yükseltebilir.

En sık kullanılan tümör belirteçleri şunlardır:

• CA 125: Over kanseri (yumurtalık kanseri) taramasında kullanılır, ancak endometriozis gibi diğer durumlarda da yükselebilir.
• PSA: Prostat kanseri taramasında kullanılır, ancak prostat büyümesi veya enfeksiyonlarında da yükselebilir.
• CEA: Kolorektal kanser (kalın bağırsak kanseri) ve akciğer kanseri gibi bazı kanser türlerinde yükselebilir.
• AFP: Karaciğer kanseri ve germ hücreli tümörlerin takibinde kullanılır.
• CA 19-9: Pankreas kanseri ve safra yolu kanserlerinde yükselebilir.

Kanser Teşhisinde Yardımcı Olan Diğer Kan Testleri

Tümör belirteçlerinin yanı sıra, bazı genel kan testleri de kanser şüphesi uyandırabilir. Örneğin, tam kan sayımı (CBC) testi, kan hücrelerinin sayısını ölçer. Anormal sonuçlar (örneğin, düşük kırmızı kan hücresi sayısı veya yüksek beyaz kan hücresi sayısı) lösemi veya lenfoma gibi kan kanserlerinin belirtisi olabilir. Ayrıca, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri de kanserin bu organlara yayılıp yayılmadığını anlamak için önemlidir.

Kanser teşhisi konulduktan sonra, kan testleri tedavinin etkinliğini izlemek ve kanserin tekrarlamasını takip etmek için de kullanılır. Bu testler, doktorların tedavi planını kişiye özel olarak ayarlamasına yardımcı olur.

Kan testleri, kanser teşhisinde önemli bir araçtır, ancak tek başına yeterli değildir. Erken teşhis için düzenli doktor kontrolleri ve belirtileri önemsemek hayati önem taşır. Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır!