İkili tarama testinde nelere bakılır?

Hamilelik sürecinde anne adaylarının en çok merak ettiği konulardan biri de bebeklerinin sağlığıdır. Bu süreçte yapılan çeşitli testler, bebeğin gelişimini takip etmek ve olası riskleri erken teşhis etmek için büyük önem taşır. İkili tarama testi, hamileliğin 11-14. haftaları arasında yapılan ve bebeğin Down sendromu (Trizomi 21), Edwards sendromu (Trizomi 18) ve Patau sendromu (Trizomi 13) gibi kromozomal anormallikler açısından risk taşıyıp taşımadığını belirlemeye yardımcı olan bir tarama testidir.

İkili Tarama Testi Nedir ve Neden Yapılır?

İkili tarama testi, anne adayının kanında bulunan iki farklı protein (PAPP-A ve serbest β-hCG) seviyelerinin ölçülmesi ve ultrasonografi ile bebeğin ense kalınlığının (NT) değerlendirilmesiyle gerçekleştirilir. Bu ölçümler, anne adayının yaşı, kilosu ve gebelik haftası gibi faktörlerle birlikte özel bir yazılım aracılığıyla değerlendirilerek bir risk oranı hesaplanır. Bu test, kesin bir tanı koymaz, sadece risk olasılığını belirler. Yüksek risk saptanması durumunda, kesin tanı için ileri tetkikler (örneğin, amniyosentez veya koryon villus örneklemesi) yapılması önerilir.

Testin amacı, gereksiz yere invaziv (girişimsel) tanı yöntemlerine başvurulmasını önlemektir. Her anne adayının Down sendromlu bir bebek sahibi olma riski vardır, ancak bu risk yaşla birlikte artar. İkili tarama testi, bu riski daha doğru bir şekilde değerlendirmeye ve hangi anne adaylarının ileri tetkiklere ihtiyacı olduğunu belirlemeye yardımcı olur.

İkili Tarama Testinde Nelere Bakılır?

İkili tarama testinde temel olarak iki parametreye bakılır:

• PAPP-A (Gebelikle İlişkili Plazma Proteini A): Plasenta tarafından üretilen bir proteindir. Düşük PAPP-A seviyeleri, kromozomal anormallik riskinin artışıyla ilişkilendirilebilir.
• Serbest β-hCG (Serbest Beta İnsan Koryonik Gonadotropini): Hamilelik hormonu olarak da bilinen hCG'nin bir alt birimidir. Yüksek serbest β-hCG seviyeleri, Down sendromu riskinin artışıyla ilişkilendirilebilir.
• NT (Nuchal Translucency - Ense Kalınlığı): Bebeğin ense bölgesinde bulunan sıvı birikiminin ultrason ile ölçülmesidir. Artmış ense kalınlığı, kromozomal anormallik riskinin yanı sıra kalp anomalileri gibi diğer sağlık sorunlarının da bir göstergesi olabilir.

Bu üç parametrenin bir araya getirilmesiyle, anne adayının yaşı ve diğer faktörler de dikkate alınarak bir risk değerlendirmesi yapılır. Sonuçlar, genellikle "1/x" şeklinde bir oranla ifade edilir. Örneğin, 1/250 sonucu, o anne adayının 250 hamilelikten birinde Down sendromlu bir bebek sahibi olma riskine sahip olduğunu gösterir.

Sonuçlar Ne Anlama Gelir?

İkili tarama testi sonuçları, riskin düşük veya yüksek olduğunu gösterir. Düşük riskli bir sonuç, bebeğin kromozomal anormallik taşıma olasılığının düşük olduğunu gösterir, ancak bu, kesinlikle sağlıklı olduğu anlamına gelmez. Yüksek riskli bir sonuç ise, ileri tetkiklerin yapılmasını gerektirir. Unutulmamalıdır ki, yüksek riskli bir sonuç, bebeğin kesin olarak kromozomal bir anormalliğe sahip olduğu anlamına gelmez. Sadece bu olasılığın daha yüksek olduğunu gösterir.

Hamilelik sürecinde yapılan tarama testleri, anne ve baba adaylarının bilinçli kararlar almasına yardımcı olur. İkili tarama testi, bu testlerden sadece biridir ve sonuçları dikkatle değerlendirilmelidir. Doktorunuzla konuşarak sonuçların anlamını ve sonraki adımları öğrenmek, bu süreçte en doğru yaklaşım olacaktır.