🗞️ Manisa Haber

Öznel ve nesnel yargı ne demek?

13 Haziran 2025 Manisa Haber

Öznel ve Nesnel Yargı: Hayatın İçinden Farklar

Bilgi dünyasında dolaşırken sıkça karşımıza çıkan iki temel kavram var: öznel yargı ve nesnel yargı. Bunları ayırmak, hem kendi düşüncelerimizi daha net ifade etmemizi sağlar hem de başkalarının söylediklerini daha doğru anlamamıza yardımcı olur.

Öznel Yargı: Senin Dünyan, Senin Renklerin

Öznel yargı dediğimiz şey, tamamen kişisel deneyimlere, duygulara ve inançlara dayanır. Yani, bir konuda senin ne hissettiğini, ne düşündüğünü ifade eder. Bu tür yargılarda "doğru" ya da "yanlış" diye kesin bir cevap olmaz, çünkü her bireyin kendine özgü bir bakış açısı vardır.

  • Örnekler:
  • "Bu film harikaydı." (Senin için harika olabilir, başkası için sıkıcı.)
  • "En sevdiğim renk mavi." (Bu tamamen senin kişisel tercihin.)
  • "Bu yemek çok lezzetli." (Damak tadına göre değişir.)
  • "Onun tavrı kaba." (Senin algınla ilgili bir durum.)

Deneyimlerime göre, öznel yargılar genellikle sıfatlarla (güzel, çirkin, iyi, kötü, lezzetli, sıkıcı vb.) ve duygusal ifadelerle (sevdim, hoşuma gitti, sinirlendim vb.) kendini gösterir. Bunları ifade ederken "bence" yerine "benim için" veya "bana göre" gibi ifadeler kullanmak, yargının kişisel olduğunu daha net vurgular.

Nesnel Yargı: Gerçekler Konuşur

Nesnel yargı ise tam tersine, doğrulanabilir gerçeklere dayanır. Kanıtlarla desteklenebilir, herkes tarafından aynı şekilde algılanabilir ve kişisel duygulardan bağımsızdır. Burada önemli olan, ne düşündüğümüz değil, olan şeyin kendisidir.

  • Örnekler:
  • "Ankara, Türkiye'nin başkentidir." (Bu bir gerçektir, kanıtlanabilir.)
  • "Su, 100 santigrat derecede kaynar." (Bilimsel bir gerçek.)
  • "Bu kitap 250 sayfa." (Sayılabilir bir özellik.)
  • "Bugün hava sıcaklığı 25 derece." (Ölçülebilen bir veri.)

Deneyimlerime göre, nesnel yargılar genellikle sayılar, ölçüler, tarihler ve doğrulanabilir bilgilerle ifade edilir. Bu tür yargıları sorgularken, "Bu bilgi nereden geliyor?", "Kanıtı var mı?" gibi sorular sormak, doğruluğunu teyit etmene yardımcı olur.

Neden Bu Ayrım Önemli?

Bu ayrımı bilmek, iletişimde sana büyük avantaj sağlar. Bir tartışmada ya da bir fikri savunurken, kendi düşüncelerini "öznel" olarak sunduğunu bilmek, karşı tarafın da kendi "öznel" düşüncelerini ifade etmesine alan açar. Ancak bir bilgi paylaşırken veya bir konuda ikna etmeye çalışırken, nesnel verilere dayanmak, argümanını çok daha güçlü kılar.

  • Pratik İpucu: Bir konuda konuşurken, "Bu ürün çok pahalı." demek yerine, "Bu ürünün fiyatı 500 TL, benzer ürünler ise ortalama 300 TL civarında." demek, daha nesnel bir ifade olur. Bu, karşı tarafın kendi fiyat algısını oluşturmasına olanak tanır.

Ayrıca, haberleri okurken, bir ürün hakkında yorumları incelerken veya bir makale okurken, yazarın veya konuşmacının öznel mi yoksa nesnel mi konuştuğunu ayırt etmek, bilgiyi daha eleştirel bir gözle değerlendirmene yardımcı olur. Örneğin, bir ürün incelemesinde "Bu telefonun kamerası inanılmaz." diyen birini okuduğunda, bunun yazarın kişisel deneyimi olduğunu, ancak "Bu telefonun ana kamerası 50 megapiksel ve f/1.8 diyafram açıklığına sahip." dediğinde ise nesnel bir teknik bilgi aldığını anlarsın.