Org ile biten siteler nedir?

.org Uzantısı Nedir ve Kimler Kullanır?

Şimdi gelelim şu .org uzantılı sitelere. Eğer internette biraz vakit geçirdiysen, özellikle sivil toplum kuruluşlarının, derneklerin, vakıfların ya da açık kaynak projelerinin sitelerinde sıkça karşılaşırsın .org uzantısıyla. Bu uzantı, en basit tabirle, organizasyonlar için ayrılmış bir üst düzey alan adıdır (TLD). Başlangıçta kar amacı gütmeyen kuruluşlar için tasarlanmış olsa da, zamanla kullanım alanı biraz daha genişledi.

Deneyimlerime göre, bir sitenin .org uzantısı kullanması, o sitenin genellikle ticari bir amacı olmadığına, daha çok bir topluluğa hizmet etme, bilgi paylaşma, savunuculuk yapma veya belirli bir misyonu yerine getirme odaklı olduğuna dair güçlü bir sinyaldir. Mesela, Wikipedia.org'a bak. Bilgi paylaşımını esas alan, kar amacı gütmeyen devasa bir proje.

• Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlar (STK'lar): Uluslararası Af Örgütü (amnesty.org), Greenpeace (greenpeace.org) gibi dünya çapında tanınan STK'lar bu uzantıyı kullanır. Bu, onların misyonlarını ve bağımsızlıklarını vurgular.
• Eğitim ve Araştırma Kurumları: Bazen üniversitelerin ya da araştırma enstitülerinin bazı projeleri veya topluluk platformları da .org uzantısı tercih edebilir. Özellikle açık erişim yayınları veya belirli araştırma grupları için idealdir.
• Açık Kaynak Projeleri ve Topluluklar: Linux Foundation (linuxfoundation.org), Mozilla (mozilla.org) gibi projeler, yazılımlarını ve topluluklarını bu uzantı altında barındırır. Bu, onların "topluluk tarafından, topluluk için" felsefesini yansıtır.
• Vakıflar ve Dernekler: Çeşitli alanlarda faaliyet gösteren vakıflar ve dernekler de .org uzantısıyla bilinirliklerini ve güvenilirliklerini artırır. Türkiye'de de birçok vakıf ve dernek bu uzantıyı tercih eder.

Unutma, .org uzantısı almak için "kar amacı gütmeyen" olman şart değil artık. ICANN (İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu) politikaları zamanla biraz esnedi. Ancak, yine de bu uzantıyı kullanan sitelerin büyük çoğunluğu, yukarıda bahsettiğim misyon odaklı yapılardır. Eğer kar amacı güden bir e-ticaret siten varsa, .org uzantısı senin için doğru tercih olmaz, bu kafa karışıklığı yaratır.

.org Sitelerinin Güvenilirliği ve Algısı

.org uzantılı siteler, genellikle internet kullanıcıları tarafından daha güvenilir ve tarafsız olarak algılanır. Neden mi? Çünkü ticari bir çıkar gütmedikleri varsayılır. Bir .com sitesi seni bir ürünü almaya ikna etmeye çalışırken, bir .org sitesi sana bilgi vermeyi, bir konuda farkındalık yaratmayı ya da bir davayı desteklemeyi hedefler. Bu algı, özellikle haber kaynakları, araştırma platformları veya yardım kuruluşları için kritik öneme sahip.

Deneyimlerime göre, Google gibi arama motorları da bu algıyı dikkate alır. Belirli aramalarda, özellikle bilgi veya toplumsal konularla ilgili aramalarda, .org uzantılı siteler daha üst sıralarda görünebilir. Bu, onların içeriklerinin genellikle daha otoriter ve güvenilir kabul edilmesinden kaynaklanır. Örneğin, bir sağlık bilgisi aradığında, bir hastalığın semptomlarını araştırırken, .org uzantılı bir tıp derneğinin veya araştırma merkezinin sitesi, ticari bir ilaç şirketinin sitesine göre daha çok itibar görür.

Ancak burada bir uyarıda bulunmak isterim: Her .org sitesi yüzde yüz güvenilir değildir. Alan adları piyasaya çıktığından beri, kötü niyetli kişiler de bu uzantıyı kullanabiliyor. Dolayısıyla, bir .org sitesinin güvenilirliğini değerlendirirken sadece uzantısına bakmak yeterli değil. Sitenin içeriğini, iletişim bilgilerini, misyonunu ve varsa diğer referanslarını da kontrol etmelisin. Örneğin, bir .org sitesinin iletişim bilgileri yoksa, içeriği aşırı derecede yanlıysa veya şüpheli linkler içeriyorsa, uzantısı ne olursa olsun dikkatli olmakta fayda var.

Bir .org Alan Adı Alırken Nelere Dikkat Etmelisin?

Eğer bir sivil toplum kuruluşu kuruyorsan, bir topluluk projesi başlatıyorsan veya kar amacı gütmeyen bir girişimin varsa, .org uzantısı senin için biçilmiş kaftan olabilir. İşte bir .org alan adı alırken göz önünde bulundurman gerekenler:

• Amacın Net Olsun: Kendi kendine sor: "Bu site ticari bir amaç güdüyor mu, yoksa topluma hizmet mi ediyor?" Eğer cevabın ikincisiyse, .org senin için doğru. Eğer e-ticaret yapacaksan ya da bir şirket sitesi kuracaksan, .com, .net veya sektörüne özel başka bir uzantı düşünmelisin.
• Alan Adı Seçimi: Her alan adında olduğu gibi, .org uzantısında da kısa, akılda kalıcı ve projenin adını veya misyonunu yansıtan bir isim seçmek önemli. Örneğin, "çevrekurtarma.org" gibi bir isim, sitenin amacını hemen belli eder.
• Tescil Firmaları: .org alan adlarını da diğer alan adları gibi çeşitli tescil firmalarından (domain registrar) alabilirsin. GoDaddy, Namecheap, Natro, Turhost gibi firmalar bu hizmeti sunar. Fiyatlar firmadan firmaya ve dönemsel kampanyalara göre değişiklik gösterebilir. Yıllık maliyetler genellikle 10-20 dolar civarında seyreder, ama yenileme ücretleri bazen daha yüksek olabilir.
• Yenileme ve Yönetim: Alan adını aldıktan sonra, süresinin dolmaması için düzenli olarak yenilemen gerektiğini unutma. Ayrıca, DNS ayarlarını, e-posta yönlendirmelerini ve site barındırma hizmetini de doğru şekilde yapılandırman gerekecek. Bu konulara hakim değilsen, profesyonel destek almaktan çekinme.
• Güvenilirlik İnşası: .org uzantısı sana bir başlangıç avantajı sağlar, ancak sitenin içeriği ve yönetimi bu güveni sürdürmek için kritik. Şeffaf ol, iletişim bilgilerini açıkça belirt, düzenli ve doğru içerik yayınla. Bir STK isen, finansal şeffaflık raporlarını veya faaliyet raporlarını sitende paylaşman güvenilirliğini artıracaktır.

Sonuç olarak, .org uzantılı siteler internetin önemli bir parçasıdır ve genellikle toplumsal fayda odaklı projeleri barındırır. Eğer sen de böyle bir projeye girişiyorsan, bu uzantı sana hem kimlik hem de güvenilirlik açısından büyük bir avantaj sağlayacaktır.