Dolu ne demek, TDK?

14.03.2025 0 görüntülenme

Günlük hayatta sıkça karşılaştığımız kelimelerden biri olan "dolu", hem hava durumuyla ilgili bir terim olarak hem de farklı anlamlarda kullanılmaktadır. Peki, dolu ne demek? Türk Dil Kurumu (TDK) bu kelimeye nasıl bir açıklama getiriyor? İşte, dolunun anlamları ve kullanım alanları.

Dolu Kelimesinin TDK Anlamı

Türk Dil Kurumu'na göre "dolu" kelimesinin birden fazla anlamı bulunmaktadır. Bunlardan en yaygın olanları şunlardır:

  • Hava olaylarında görülen, yuvarlak veya düzensiz biçimli buz parçaları.
  • İçi boş olmayan, iç kısmı bir şeyle kaplı olan.
  • Tam, eksiksiz.

Bu anlamların yanı sıra, "dolu" kelimesi mecazi anlamlarda da kullanılabilir. Örneğin, "dolu dolu yaşamak" ifadesi, hayatı tüm coşkusuyla deneyimlemek anlamına gelir. Ayrıca, bir kabın veya yerin tamamen dolu olduğunu ifade etmek için de kullanılır.

Dolu Kelimesinin Farklı Kullanım Alanları

Dolu kelimesi, farklı bağlamlarda farklı anlamlar ifade edebilir. Hava durumuyla ilgili kullanıldığında, tarım arazilerine ve araçlara zarar verebilen bir doğa olayıdır. "Dün gece dolu yağdı" cümlesi buna örnek olarak verilebilir.

Öte yandan, "bardak dolu" ifadesi, bardağın içindeki sıvının seviyesini belirtir. "Odam kitaplarla dolu" cümlesi ise, odanın içindeki eşyaların yoğunluğunu ifade eder. Görüldüğü gibi, dolunun anlamı, kullanıldığı cümleye göre değişiklik gösterebilir.

Dolu Kelimesi ile İlgili Deyimler ve Atasözleri

"Dolu" kelimesi, Türkçede birçok deyim ve atasözünde de yer almaktadır. Bu deyimler ve atasözleri, dolunun farklı anlamlarını ve kültürel önemini yansıtır:

  • Dolu dizgin: Kontrolsüz, aşırı bir şekilde.
  • Dolu gelmek: Beklenmedik bir şekilde ortaya çıkmak.
  • Doluya koydum almadı, boşa koydum dolmadı: Bir işin hiçbir şekilde yolunda gitmediğini ifade eder.

Bu deyimler ve atasözleri, dilimizin zenginliğini ve dolunun farklı anlamlarını nasıl ifade ettiğini göstermektedir.

Özetle, "dolu" kelimesi, hava olaylarından nesnelerin durumuna, deyimlerden atasözlerine kadar geniş bir yelpazede kullanılan çok anlamlı bir kelimedir. Bu kelimenin anlamını doğru bir şekilde anlamak için, kullanıldığı bağlamı dikkate almak önemlidir.