Şeker hastalığı olduğu nasıl anlaşılır?

Şeker Hastalığı Olduğunu Nasıl Anlarsın?

Şeker hastalığı, yani diyabet, vücudun insülini etkili bir şekilde kullanamadığı veya hiç üretemediği bir durumdur. Bu durum kan şekerinin yükselmesine yol açar. Belirtiler genellikle sinsi başlar ama bazı durumlarda daha belirgin olabilir. Deneyimlerime göre, bu belirtileri fark etmek ve erken teşhis koymak hayati önem taşır.

En Yaygın Belirtiler ve Neler Olduğu

Kan şekerinin yükselmesiyle birlikte vücutta bir dizi değişiklik meydana gelir. Bunlardan en sık karşılaşılanları şunlardır:

• Sık İdrara Çıkma (Poliüri): Kan şekeri yükseldiğinde, böbrekler bu fazlalığı atmaya çalışır. Bu da daha fazla idrar üretimine ve dolayısıyla sık tuvalete gitme ihtiyacına neden olur. Özellikle gece tuvalete kalkma sıklığı artarsa dikkatli olmak gerekir.
• Aşırı Susama (Polidipsi): Sık idrara çıkma vücudun su kaybetmesine yol açar. Bu kayıp, beyne sürekli susuzluk sinyalleri gönderilmesine neden olur. Normalden çok daha fazla su içme isteği duyuyorsan bu önemli bir işarettir.
• Aşırı Açlık (Polifaji): Vücut, şekeri enerjiye dönüştürmekte zorlandığı için hücreler yeterli glikozu alamaz. Bu da beyne sürekli açlık sinyalleri gönderir ve normalden çok daha fazla yeme isteği duyarsın.
• Açıklanamayan Kilo Kaybı: Vücut yeterli glikozu kullanamadığı için enerji ihtiyacını karşılamak üzere yağ ve kas depolarını yakmaya başlar. Bu durum, iştahın açık olmasına rağmen, özellikle tip 1 diyabette, hızlı kilo kaybına yol açabilir.
• Yorgunluk ve Halsizlik: Hücrelerin enerji alamaması, gün içinde sürekli bir yorgunluk ve halsizlik hissine neden olur. Sabahları dinlenmiş uyanamama, öğleden sonra enerjinin düşmesi gibi durumlar yaşanabilir.
• Bulanık Görme: Yüksek kan şekeri, gözdeki lenslerin şişmesine neden olarak bulanık görmeye yol açabilir. Bu durum geçici olabilir ve kan şekeri kontrol altına alındığında düzelebilir. Ancak tekrarlıyorsa mutlaka doktora başvurmalısın.
• Yavaş İyileşen Yaralar ve Enfeksiyonlar: Kan şekeri yüksekliği, bağışıklık sistemini zayıflatır ve kan dolaşımını olumsuz etkiler. Bu da küçük yaraların, çiziklerin veya enfeksiyonların iyileşmesinin normalden çok daha uzun sürmesine neden olur. Ciltte kaşıntı, mantar enfeksiyonları da sık görülen belirtiler arasındadır.

Kan Şekeri Yüksekliğinin Somut Göstergeleri

Yukarıda saydığım belirtiler dışında, bazı somut ölçümler ve durumlar da şeker hastalığına işaret edebilir. Bunlar:

• Açlık Kan Şekeri: Sabahları 8 saatlik açlık sonrası ölçülen kan şekerinin 126 mg/dL (miligram/desilitre) veya üzerinde olması diyabet tanısı için önemli bir kriterdir. Normal değerler genellikle 100 mg/dL altındadır.
• Tokluk Kan Şekeri (Oral Glikoz Tolerans Testi - OGTT): Bu testte, ilk önce açlık kan şekeri ölçülür, ardından bir miktar şekerli sıvı içilir. 2 saat sonra yapılan ölçümde kan şekerinin 200 mg/dL veya üzerinde olması diyabet göstergesidir.
• HbA1c (Glikozillenmiş Hemoglobin) Değeri: Bu test, son 2-3 aydaki ortalama kan şekeri seviyesini gösterir. HbA1c değerinin %6.5 veya üzerinde olması diyabet tanısında kullanılır. Bu değer, sürekli takip edilemeyen kan şekeri dalgalanmalarını da gösterdiği için oldukça önemlidir.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı ve Neler Yapmalı?

Eğer bu belirtilerden birkaçını yaşıyorsan, bu bir tanı koymak için yeterli değildir ancak bir uyarı işaretidir. Deneyimlerime göre en doğrusu bir hekime başvurmaktır. Doktorun yapacağı basit bir kan testi ile durumu netleştirebilirsin.

Pratik İpuçları:

• Belirtileri not al: Hangi belirtiyi ne zamandır yaşadığını, ne sıklıkla olduğunu bir yere yazmak, doktora giderken sana yardımcı olacaktır.
• Sağlıklı yaşam tarzı: Eğer şüphelerin varsa, bu süreçte şekerli gıdalar tüketimini azaltmak, bol su içmek ve hareketli bir yaşam sürmek genel sağlığın için her zaman iyidir.
• Aile öyküsü: Ailede diyabet öyküsü olması, senin de diyabet geliştirme riskini artırır. Bu bilgiyi doktorunla paylaşman önemlidir.

Unutma, erken teşhis ve doğru tedavi ile şeker hastalığı yönetilebilir bir durumdur. Bu belirtileri ciddiye almak, sağlığın için atacağın en önemli adımlardan biri olacaktır.