Osmanlı Devletinde Avrupai tarzda ilk köklü yenilikler hangi adla anılmıştır?

01.03.2025 0 görüntülenme
Tarih meraklıları, Osmanlı Devleti'nin modernleşme sürecine ışık tutmaya hazır mısınız? Osmanlı İmparatorluğu'nun 18. yüzyıldan itibaren Batı dünyasının gerisinde kaldığını fark etmesiyle başlayan yenilik arayışları, devletin bekası için kaçınılmaz hale gelmişti. İşte bu dönemde yapılan ve Avrupa'yı örnek alan ilk köklü değişiklikler, tarihimizde önemli bir yer tutar. Osmanlı'da Avrupaî tarzda yapılan ilk köklü yenilikler, genel olarak **Lale Devri** ve hemen ardından gelen **Nizam-ı Cedid** hareketleri olarak adlandırılır. Lale Devri (1718-1730), daha çok sosyal ve kültürel alanda kendini gösteren bir dönemdi. Bu dönemde Batı mimarisi örnek alınarak köşkler ve bahçeler inşa edilmiş, matbaa getirilmiş ve çeşitli çeviriler yapılmıştır. Ancak Lale Devri'nin sonunu getiren Patrona Halil İsyanı, yeniliklerin askeri alanda da yapılması gerektiğini göstermiştir. İşte bu noktada, Sultan III. Selim'in başlattığı Nizam-ı Cedid (Yeni Düzen) hareketi devreye girer. Nizam-ı Cedid, Lale Devri'ne göre daha kapsamlı ve sistemli bir modernleşme çabasıydı. Özellikle orduyu Avrupa standartlarına ulaştırmayı hedefleyen bu hareket, yeni bir askeri yapı, yeni eğitim kurumları ve yeni mali kaynaklar oluşturmayı amaçlamıştır. Nizam-ı Cedid ordusu, dönemin modern silahlarıyla donatılmış ve Batılı tarzda eğitilmiştir. Sonuç olarak, Osmanlı Devleti'nde Avrupaî tarzda yapılan ilk köklü yenilikler Lale Devri'nde filizlenmiş, Nizam-ı Cedid ile daha da belirginleşmiştir. Bu yenilikler, Osmanlı'nın modernleşme yolculuğunda önemli bir başlangıç noktası olmuş ve sonraki dönemlerde yapılan reformların zeminini hazırlamıştır. Bu süreç, Osmanlı'nın Batı ile etkileşimini artırmış ve devletin modernleşme çabalarına yeni bir yön vermiştir.