🗞️ Manisa Haber

Kim o telefon?

12 Haziran 2025 Manisa Haber

Kim O Telefon? Dolandırıcılar ve Korunma Yöntemleri

Gelen aramada ekranda "0850'li bir numara", "yurtdışı bir kod" ya da "tanıdık olmayan bir mobil numara" gördüğünde aklına ilk gelen şeylerden biri o oluyor: "Kim o telefon?" Bu, günümüzün en yaygın dijital tehditlerinden biri olan telefon dolandırıcılığı. Deneyimlerime göre, bu dolandırıcılar sürekli taktik değiştiriyorlar ve maalesef yüz binlerce lirayı hatta milyonları bulan zararlara yol açabiliyorlar. Peki, bu kişiler kim ve onlardan nasıl korunabiliriz? Gel, birkaç ana başlıkta inceleyelim.

Yaygın Dolandırıcılık Senaryoları ve Psikolojik Taktikler

Bu dolandırıcıların en büyük silahı, insan psikolojisini çok iyi kullanmaları. Korku, panik, açgözlülük veya aciliyet hissi yaratmak temel taktikleri. İşte en sık karşılaştığım senaryolar ve arkasındaki psikoloji:

  • "Bankanızdan Arıyoruz / Kartınızdan Harcama Yapıldı" Tuzağı: Bu, belki de en klasik olanı. "Kartınızdan 10.000 TL'lik harcama yapıldı, onaylıyor musunuz? Onaylamıyorsanız 1'e basın." gibi bir mesajla başlar. Paniklersin, hemen 1'e basarsın. Ardından "Güvenlik birimimize aktarılıyorsunuz" derler ve kendilerini banka çalışanı gibi tanıtırlar. Amaçları, seni bankacılık bilgilerini (şifre, SMS onay kodu) vermeye ikna etmek. Bankalar, asla telefonla şifre veya SMS onay kodu istemezler. Bu kuralı aklına kazı.
  • "Avukat / Savcı / Polisiz, Adınız Suça Karıştı" Şoku: Bu senaryo, özellikle yaşlı veya az bilgi sahibi kişileri hedef alır. "Adınız terör örgütüyle ilişkilendirildi", "kimlik bilgileriniz çalındı", "banka hesabınızdan para çekildi" gibi ifadelerle seni korkuturlar. Sonra da "devletin paranızı güvenceye alması" adı altında seni ATM'ye veya başka bir hesaba para transfer etmeye yönlendirirler. Unutma, hiçbir devlet görevlisi telefonla para istemez, istemeye yetkisi yoktur.
  • "Hediyeli Çekiliş / Büyük Ödül Kazandınız" Yemi: Bu da açgözlülük üzerinden oynar. "100.000 TL değerinde araba kazandınız, sadece vergi masrafını ödemeniz gerekiyor" derler. Seni belirli bir IBAN'a para göndermeye ikna ederler. Bedava peynir sadece fare kapanında olur. Gerçek bir ödül kazandıysan, bunun vergisi ödülün kendisinden kesilir veya yasal yollarla talep edilir, asla telefonda IBAN verilerek değil.
  • "Teknik Destek / Destek Hattı" Aldatmacası: Bazen "bilgisayarınız virüs kaptı" ya da "internetinizde sorun var" gibi bahanelerle arayıp, seni uzaktan erişim programları (AnyDesk, TeamViewer gibi) kurmaya ikna ederler. Bu programlar sayesinde senin bilgisayarının kontrolünü ele geçirip banka hesaplarına erişmeye çalışırlar. Tanımadığın kişilerin uzaktan bilgisayarına erişmesine asla izin verme.

Bu senaryoların ortak noktası, seni akılcı düşünmekten alıkoymak için bir panik veya heyecan ortamı yaratmalarıdır.

Korunma Yöntemleri: Ne Yapmalısın, Ne Yapmamalısın?

Bu dolandırıcılardan korunmak aslında çok zor değil, sadece birkaç basit kurala uymak gerekiyor:

  • Asla Bilgi Verme: Telefonla arayan kim olursa olsun, banka şifren, SMS onay kodun, kredi kartı numaranın tamamı, anne kızlık soyadın gibi kişisel ve bankacılık bilgilerini ASLA vermemelisin. Bankalar veya resmi kurumlar bu bilgileri senden telefonla istemezler. İsterlerse, sen arayıp doğrulamalısın.
  • Sorgula, Doğrula: Şüpheli bir arama aldığında, "Ben sizi ararım" de ve telefonu kapat. Arayanın gerçekten kim olduğunu doğrulamak için kurumun resmi web sitesindeki veya kartının arkasındaki resmi numarayı aramalısın. Sana verilen numarayı değil. Dolandırıcılar, seni aradıklarında arayan numarayı sahte gösterebilirler (spoofing).
  • Panikleme, Acele Etme: Dolandırıcılar seni sürekli acele etmeye zorlar. "Hemen şimdi yapmalısınız, yoksa fırsatı kaçırırsınız" gibi ifadeler kullanırlar. Bu, kırmızı bayraktır. Sakin kal, düşünmek için kendine zaman tanı.
  • Para Transferi Yapma: Hiçbir sebeple, tanımadığın bir kişiye veya kuruma, özellikle de telefonla yönlendirmeyle para transferi yapma. "Vergi", "komisyon", "güvence hesabı" gibi bahanelerle para isteyen herkes dolandırıcıdır.
  • Uygulama Kurma: Telefonla yönlendirme ile bilgisayarına veya telefonuna uzaktan erişim sağlayan (AnyDesk, TeamViewer vb.) veya bankacılık uygulaması gibi görünen sahte uygulamalar kurma.

Şikayet ve Yasal Süreçler: Başına Gelirse Ne Yapmalısın?

Maalesef, dolandırıcıların ağına düştüysen bile yapabileceklerin var. Deneyimlerime göre, hızlı hareket etmek çok önemli:

  • Hemen Bankanı Ara: Eğer banka bilgilerini verdiysen veya para transferi yaptıysan, derhal bankanın resmi müşteri hizmetleri numarasını ara. Yapılan işlemleri iptal etme veya durdurma şansın olabilir. Her saniye önemli.
  • Emniyet Birimlerine Bildir: Olayı, en yakın polis karakoluna giderek veya Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü'ne başvurarak şikayet etmelisin. Şikayetini detaylı bir şekilde anlat, elindeki tüm bilgileri (arayan numara, IBAN, konuşma içeriği vb.) paylaş. Ne kadar çok bilgi verirsen, yakalanma ihtimalleri o kadar artar.
  • Savcılığa Suç Duyurusunda Bulun: Emniyet birimleri aracılığıyla veya doğrudan savcılığa suç duyurusunda bulunabilirsin. Bu, yasal sürecin resmi başlangıcıdır.

Unutma, bu dolandırıcılar profesyonel suçlular. Onlara karşı en büyük silahın, bilgi ve dikkat. Şüphe duyduğun her durumda, telefonu kapat ve güvendiğin birine danış veya ilgili kurumun resmi kanallarından doğrulama yap. Kim o telefon? Genellikle, cebindeki paranın peşinde olan biri!