Mera kiralama nasıl yapılır?
Mera Kiralama: Bilmeniz Gerekenler
Mera kiralama işine girmeden önce, bu işin hem yasal hem de pratik yönlerini iyi anlamak gerekiyor. Deneyimlerime göre, bu süreçte dikkat edilmesi gereken birkaç temel nokta var.
- Doğru Mera Seçimi ve Yasal Süreçler
Mera seçimi, hayvanlarınızın sağlığı ve verimliliği için en kritik adımdır. Sadece otlak değil, aynı zamanda su kaynağına yakınlığı, ulaşım kolaylığı ve hayvanların rahatça barınabileceği bir coğrafya sunması önemlidir. Örneğin, bir bölgedeki mera, otlak kalitesi yüksek olsa bile su kaynağı yoksa veya ulaşımı zorsa, kiralama maliyetini ve hayvanların refahını olumsuz etkiler. Kiralanacak mera alanının tapu kaydını ve varsa üzerindeki hak sahipliği durumunu mutlaka ilgili tapu müdürlüğünden kontrol etmelisin. Devlet arazileri için ise Milli Emlak Müdürlüğü ile görüşmek gerekir. Mera kiralamalarında en sık karşılaşılan sorunlardan biri, izinlerin tam olarak alınmamış olmasıdır. Kiralama sözleşmesi yapmadan önce, mera kullanımının yasal olarak mümkün olup olmadığını, gerekli izinlerin kimler tarafından verildiğini ve hangi şartlara bağlı olduğunu öğrenmelisin. Köy muhtarlığı, belediye ve il tarım müdürlükleri bu konuda sana yol gösterecektir.
Örnek vermek gerekirse, bir arkadaşım bu konuda yeterince araştırma yapmadan, sadece komşusunun tavsiyesi üzerine bir mera kiraladı. İki ay sonra, hazine arazisi olduğu ve önceden izin alınması gerektiği ortaya çıktı. Bu durum, hem ek maliyetlere hem de hayvanlarını başka bir yere taşımak zorunda kalmasına neden oldu.
- Kiralama Sözleşmesi ve Maliyetlendirme
Mera kiralama sözleşmesi, her iki tarafın da haklarını ve sorumluluklarını belirleyen en önemli belgedir. Bu sözleşmede, mera alanı, kira bedeli, ödeme şekli ve zamanı, kira süresi, mera üzerindeki haklar (örn. çit çekme, su kuyusu açma gibi), mera kullanım koşulları ve fesih şartları gibi detaylar net bir şekilde belirtilmelidir. Kira bedeli genellikle dönüm başına veya hayvan başı olarak belirlenir. Ancak, bu bedelin belirlenmesinde meranın ot kalitesi, su durumu, çevresel faktörler ve bölgedeki emsal kiralamalar dikkate alınmalıdır. Deneyimlerime göre, kira bedelini konuşurken açık ve dürüst olmalısın. Pazarlık yapmaktan çekinme ama aynı zamanda meranın gerçek değerini de göz önünde bulundur.
Mera kiralamalarında dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da sözleşme süresidir. Genellikle 1-5 yıl arasında değişen sözleşmeler yapılır. Sözleşme süresi, senin yatırım yapma ve mera iyileştirme planlarınla uyumlu olmalıdır. Eğer merayı iyileştirmeyi düşünüyorsan, daha uzun süreli bir sözleşme yapmak senin için daha avantajlı olacaktır.
- Mera Yönetimi ve Hayvan Sağlığı
Kiralanan meranın verimliliğini ve hayvan sağlığını korumak senin sorumluluğundadır. Bu, sadece hayvanları otlatmakla sınırlı değildir. Mera yönetim planı oluşturmak, otlatma sıklığını ve yoğunluğunu ayarlamak, aşırı otlatmayı önlemek için rotasyonlu otlatma sistemlerini uygulamak gibi adımlar, meranın uzun vadeli verimliliğini sağlar. Örneğin, bir merayı sürekli olarak aynı şekilde otlatmak, otların köklerinin zayıflamasına ve zamanla verimsizleşmesine neden olabilir. Bu nedenle, merayı farklı bölümlere ayırarak dönüşümlü olarak otlatmak, otların yeniden kendini yenilemesine olanak tanır.
Hayvan sağlığı açısından ise, meradaki otların zehirli bitkiler içerip içermediğini kontrol etmek, su kaynaklarının temizliğini sağlamak ve parazit kontrolünü düzenli olarak yapmak önemlidir. Veteriner hekiminle de bu konularda fikir alışverişinde bulunabilirsin. Ayrıca, meranın çevresindeki çitlerin sağlamlığını kontrol etmek, hayvanların dışarı çıkmasını veya yabani hayvanların içeri girmesini engellemek de güvenlik açısından önemlidir.
- Mera İyileştirme ve Yatırım
Kiraladığın merayı daha verimli hale getirmek için bazı iyileştirme çalışmaları yapabilirsin. Bu, çitlerin onarımı, su kaynaklarının temizlenmesi veya yeni su noktaları oluşturulması, zehirli otların temizlenmesi veya yabani otlarla mücadele gibi çalışmaları içerebilir. Bu tür iyileştirmeler, hem meranın verimliliğini artırır hem de hayvanların daha sağlıklı bir ortamda yaşamasını sağlar. Eğer bu tür yatırımlar yapmayı düşünüyorsan, bu durumu kiralama sözleşmesine eklemek ve yapılan yatırımların karşılığını almak için bir anlaşma yapmak faydalı olacaktır. Örneğin, mera iyileştirmesi için harcadığın para karşılığında kira bedelinde indirim talep edebilir veya sözleşme süreni uzatmayı teklif edebilirsin.
Unutma, iyi bir mera yönetimi ve doğru kiralamak, hayvancılık işinin temel taşlarından biridir. Bu süreçte sabırlı olmak ve gereken araştırmayı yapmak, uzun vadede sana büyük fayda sağlayacaktır.