Yetişkinlerde gaz sancısına hangi ilaç iyi gelir?

Yetişkinlerde Gaz Sancısı: Rahatlamak İçin Neler Yapabilirsin?

Gaz sancısı hepimizin başına gelebilen, can sıkıcı bir durum. Bazen o kadar şiddetli olur ki, günlük işlerimizi bile yapamaz hale geliriz. Peki, bu durumla başa çıkmak için hangi ilaçlar işe yarar, neler yapabiliriz? Deneyimlerime göre bu konuya biraz daha yakından bakalım.

Gaz sancısının temel nedenlerinden biri, sindirim sisteminde oluşan fazla gaz. Bu gaz, hareket etmediğinde veya dışarı atılamadığında ağrıya neden oluyor. Özellikle stresli olduğumuzda, bazı besinleri tükettiğimizde veya yemek yerken hava yuttuğumuzda gaz oluşumu artabiliyor. Kadınlarda hormon döngülerinin de gaz oluşumunu etkileyebildiğini unutmamak gerek.

Gaz Sancısına İyi Gelen İlaçlar ve Etki Mekanizmaları

Gaz sancısı için eczanelerde bulabileceğin birçok ilaç var. Bunların başında gelenler genellikle iki ana grupta toplanıyor:

• Simetikon İçeren İlaçlar: Bu ilaçların en bilineni ve yaygın kullanılanı simetikondur. Simetikon, gaz kabarcıklarının yüzey gerilimini azaltarak daha küçük kabarcıklar haline gelmesini sağlar. Bu da gazın bağırsaklarda daha kolay hareket etmesine ve dışarı atılmasına yardımcı olur. Genellikle hapşırma, geğirme veya gaz çıkarma yoluyla atılır. Simetikonun en büyük avantajı, bağırsaklarda emilmemesi ve doğrudan etki göstermesidir. Bu nedenle genellikle yan etkileri oldukça düşüktür.
• Aktif Karbon İçeren İlaçlar: Aktif karbon, gaz moleküllerini emme (adsorbe etme) özelliğine sahiptir. Bu sayede gazın bağırsaklarda serbestçe dolaşmasını engelleyerek şişkinlik ve ağrıyı azaltır. Aktif karbon tedavisi, özellikle bazı ilaçların aşırı dozunda antidot olarak da kullanılır. Ancak, aktif karbon aynı zamanda vücuttaki bazı vitamin ve mineralleri de emebileceği için, düzenli olarak kullanılıyorsa doktor kontrolünde olmak faydalı olabilir.

Piyasada bu etken maddeleri içeren farklı markalarda ürünler bulabilirsin. İsim olarak diflatil, simetikon damla, gaz giderici haplar gibi ürünleri görebilirsin. Kullanım dozları genellikle ilacın prospektüsünde belirtilir ve yaşa göre değişebilir. Ancak, unutma ki her ilaç gibi bunların da prospektüsünü dikkatlice okumak ve önerilen dozu aşmamak önemlidir.

Beslenme Alışkanlıkları ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri

İlaçlar geçici bir çözüm sunsa da, gaz sancısını kalıcı olarak azaltmanın yolları da mevcut. Deneyimlerime göre, beslenme alışkanlıklarındaki küçük değişiklikler bile fark yaratabiliyor:

• Gaz Yapan Besinlerden Kaçınmak: Herkesin vücudu farklı olsa da, genel olarak gazı tetikleyen bazı besinler var. Bunların başında kuru baklagiller (nohut, mercimek, fasulye), lahana, brokoli, karnabahar, soğan, sarımsak ve bazı meyveler (elma, armut gibi) gelir. Bu besinleri tüketirken porsiyon kontrolü yapmak veya kızartma yerine haşlama, fırınlama gibi daha hafif pişirme yöntemlerini tercih etmek faydalı olabilir. Ayrıca, gazlı içeceklerden (kola, gazoz gibi) uzak durmak da gaz oluşumunu azaltır.
• Yavaş Yemek Yemek ve İyi Çiğnemek: Hızlı yemek yemek veya yemek sırasında konuşmak, daha fazla hava yutmana neden olur. Bu da gaz birikimini artırır. Lokmaları iyice çiğneyerek ve acele etmeden yiyerek bu riski azaltabilirsin.
• Probiyotik Tüketimi: Yoğurt, kefir gibi probiyotik içeren gıdalar, bağırsak florasını düzenleyerek sindirimi kolaylaştırabilir ve gaz oluşumunu azaltabilir. Bazı durumlarda probiyotik takviyeleri de doktor önerisiyle kullanılabilir.
• Lif Tüketimi: Yeterli lif almak sindirim sisteminin sağlıklı çalışması için önemlidir. Ancak, lif alımını aniden artırmak da gazı tetikleyebilir. Bu nedenle lifli gıdaları diyete yavaş yavaş dahil etmek ve bol su içmek önemlidir.

Hangi Durumlarda Doktora Başvurmalı?

Gaz sancısı genellikle geçici bir durum olsa da, bazı durumlarda altta yatan daha ciddi bir sorun olabilir. Bu nedenle, aşağıdaki belirtiler varsa mutlaka bir doktora başvurmak önemlidir:

• Gaz sancısı sürekli hale gelmişse ve yaşam kaliteni olumsuz etkiliyorsa,
• Şiddetli karın ağrısı, bulantı, kusma gibi ek belirtiler varsa,
• Dışkıda kan görülüyorsa veya dışkılama alışkanlıklarında ani değişiklikler oluyorsa,
• Nedensiz kilo kaybı yaşıyorsan,
• Ateşin varsa.

Doktorun, şikayetlerinin nedenini daha iyi anlayabilmek için fiziksel muayene yapabilir, kan tahlilleri isteyebilir veya ileri tetkikler önerebilir. Kendi kendine ilaç kullanmadan önce doktoruna danışmak, hem doğru teşhisi koymak hem de uygun tedaviyi almak açısından en güvenli yoldur.