Soğan hangi mevsimde yetiştirilir?

Soğan Ne Zaman Ekilir, Ne Zaman Dikilir?

Soğanın ne zaman ekildiğini ve dikildiğini bilmek, sağlıklı ve bol bir hasat alman için en önemli adım. Bu işin sırrı, soğanın türüne ve yaşadığın iklime göre değişir. Genel olarak, soğanın iki ana ekim dönemi var: sonbahar ve ilkbahar.

Sonbaharda Soğan Ekimi: Kışlık Soğanlar

Deneyimlerime göre, kışlık soğanlar genellikle Eylül sonu ile Ekim ortası arasında ekilir. Bu dönemde toprağın sıcaklığı henüz düşmemiştir ve soğanın köklenmesi için yeterli zamanı olur. Bu şekilde ekilen soğanlar, ilkbaharda daha erken filizlenir ve erkenci hasat imkanı sunar. Örneğin, Marmara Bölgesi ve Ege'nin kıyı kesimleri gibi daha ılıman iklimlerde sonbahar ekimi oldukça başarılıdır. Toprak sıcaklığı ideal olarak 15-20°C civarındayken ekim yapmak en iyisidir. Soğanı ekerken dikkat etmen gereken nokta, tohumları veya fideleri toprağa yaklaşık 2-3 cm derinliğe gömmektir. Aralarındaki mesafe de 10-15 cm olursa, gelişmeleri için yeterli alan bulurlar.

İlkbaharda Soğan Ekimi: Yazlık Soğanlar

İlkbahar ekimi ise genellikle Mart ayının başından Nisan ortasına kadar yapılır. Bu dönem, don tehlikesinin tamamen geçtiği zamandır. İlkbaharda ekilen soğanlar, yaz aylarında hasat edilir. Karasal iklimlerde veya don olaylarının daha geç sona erdiği bölgelerde ilkbahar ekimi daha güvenilirdir. Bu dönemde de aynı şekilde, tohum veya fideleri 2-3 cm derinliğe ve 10-15 cm aralıklarla ekmek önemlidir. Toprak nemli olmalı ama aşırı sulu olmamalıdır. Eğer doğrudan tohumdan yetiştireceksen, filizlenme süresi türüne göre 7-14 gün arasında değişebilir.

Soğan Çeşitleri ve Ekim Zamanları

Piyasada birçok soğan çeşidi bulunur ve bunların bazıları daha erken, bazıları ise daha geç ekim dönemlerine uygundur. Örneğin:

  • Kuru Soğanlar: Hem sonbaharda hem de ilkbaharda ekilebilirler. Kışlık olanlar sonbaharda, yazlık olanlar ise ilkbaharda ekilerek farklı zamanlarda hasat edilebilir.
  • Taze Soğanlar (Yeşil Soğanlar): Bunlar çok daha esnektir ve neredeyse yılın büyük bölümünde, uygun sıcaklıklar sağlandığında ekilebilir. Ancak en iyi sonuçlar ilkbahar ve yaz başı ekimlerinde alınır.
  • Balkabağı Soğanı veya Kırmızı Soğanlar: Genellikle ilkbahar ekimine daha uygundurlar ve yaz ortası veya sonlarında hasat edilirler.

İklimine uygun olanı seçmek ve tohum paketlerinin üzerindeki ekim talimatlarına göz atmak sana büyük kolaylık sağlar. Unutma, yerel koşullara göre bu zamanlamalarda ufak tefek oynamalar olabilir.

Toprak Hazırlığı ve Bakım

Soğanın sağlıklı gelişmesi için toprağın iyi hazırlanması şart. Ekim yapacağın alanı iyice havalandırıp yabani otlardan temizle. Toprağa biraz organik madde, örneğin yanmış çiftlik gübresi karıştırmak, gelişimi hızlandırır. Soğanın suya ihtiyacı vardır ama köklerinin çürümemesi için iyi drenajlı bir toprak idealdir. Sulama yaparken, toprağın sürekli nemli olmasını sağla ancak su birikintisi oluşturmaktan kaçın. Filizlenme ve ilk gelişim dönemlerinde düzenli sulama çok önemlidir. Büyüme sürecinde, soğan başlarının oluşmaya başladığı dönemde sulamayı biraz azaltabilirsin. Ayrıca, bitkilerin etrafındaki toprağı ara sıra hafifçe işlemek, hava almasını sağlar ve köklerin daha iyi gelişmesine yardımcı olur.