Ondalık sayılar nasıl bölünür?

Ondalık Sayıları Bölmek: Adım Adım Rehber

Ondalık sayılarla bölme işlemi göz korkutucu görünebilir ama aslında mantığı kavrayınca oldukça basit. Deneyimlerime göre, kilit nokta bölme işlemini tam sayılarla yapar gibi hale getirmek.

1. Böleni Tam Sayı Yapmak

İşte ilk ve en önemli adım: Bölme işleminde bölen kısmını (yani o bölü çizgisi / slash işaretinin sağına veya okun / işaretinin öncesine yazdığımız sayıyı) tam sayıya çevirmek. Eğer bölen onda birlik veya yüzde birlik bir sayıysa, onu 10 ile çarparak tam sayıya ulaştırırız. Eğer yüzde birlik bir sayıysa 100 ile çarparız. Bu çarpmayı yaparken çok dikkatli olmalısın: Böleni ne ile çarptıysan, bölüneni de aynı sayıyla çarpmalısın. Bu, işlemin sonucunu değiştirmez.

Örnek: 4.5 / 0.5 işlemini ele alalım.

• Bölenimiz 0.
  1. Bu sayıyı tam sayı yapmak için 10 ile çarpmamız gerekiyor: 0.5 * 10 = 5.
• Böleni 10 ile çarptığımız için, bölüneni de 10 ile çarpmalıyız: 4.5 * 10 = 45.
• Şimdi işlemimiz şuna döndü: 45 /
  1. Bu da gayet bildiğimiz bir tam sayı bölme işlemi. Sonucu 9 olarak buluruz.

Başka bir örnek: 12.6 / 0.03

• Bölenimiz 0.
  1. Bu sayıyı tam sayı yapmak için 100 ile çarpmamız gerekiyor: 0.03 * 100 = 3.
• Bölüneni de 100 ile çarpıyoruz: 12.6 * 100 = 1260.
• İşlemimiz: 1260 /
  1. Bu da 420'ye eşittir.

1. Ondalık Virgülünü Kaydırmak

Bu yöntemin başka bir ifade şekli de ondalık virgülünü kaydırmak. Yukarıdaki örnekte, bölen 0.5'ti. Virgülü bir basamak sağa kaydırarak tam sayı 5 elde ettik. Aynı şeyi bölünen 4.5'e uygulayınca virgülü bir basamak sağa kaydırırız ve 45 elde ederiz. Bu aslında 10 ile çarpmakla aynı şey.

Pratik İpucu: Bölenin ondalık virgülünü kaç basamak sağa kaydırıyorsan, bölünenin ondalık virgülünü de aynı sayıda basamak sağa kaydır. Eğer bölünen sayıda yeterli basamak yoksa, boş kalan yerlere sıfır eklersin.

Örnek: 7.89 / 0.03

• Bölen 0.
  1. Virgülü 2 basamak sağa kaydırırsak 3 olur.
• Bölünen 7.
  1. Virgülü 2 basamak sağa kaydırırsak 789 olur.
• İşlem: 789 /
  1. Sonuç 263.

Örnek: 5.2 / 0.4

• Bölen 0.
  1. Virgülü 1 basamak sağa kaydırırsak 4 olur.
• Bölünen 5.
  1. Virgülü 1 basamak sağa kaydırırsak 52 olur.
• İşlem: 52 /
  1. Sonuç 13.

1. Bölme İşlemini Yapmak ve Sonucu Yerleştirmek

Böleni tam sayıya çevirip bölüneni de aynı şekilde dönüştürdükten sonra, geriye sadece standart uzun bölme işlemini yapmak kalıyor. Bu noktada dikkat etmen gereken tek şey, sonuçtaki ondalık virgülünün yerini doğru belirlemek.

Eğer bölenin ondalık virgülünü hiç kaydırmadan direkt tam sayı olarak bölme işlemine başlıyorsan, bölünenin ondalık virgülü nereye denk geliyorsa, sonucun ondalık virgülü de oraya gelir. Ancak yukarıda anlattığımız gibi virgülü kaydırarak işlemi kolaylaştırdıysak, artık sadece tam sayılarla uğraşıyorsun demektir. Bölme işlemi bittiğinde elde ettiğin sonuç zaten nihai cevabındır.

Örnek: 25.5 / 3.4

• Böleni tam sayı yapmak için 10 ile çarparız: 3.4 * 10 = 34.
• Bölüneni de 10 ile çarparız: 25.5 * 10 = 255.
• İşlem: 255 / 34.
• Uzun bölme işlemini yaptığında, 255'i 34'e böldüğümüzde yaklaşık olarak 7.5 sonucunu elde ederiz. (34 * 7 = 238, kalan
  1. 170 / 34 = 5).

Deneyimlerime göre, bu adımları izleyerek ondalık sayı bölme işlemlerini güvenle yapabilirsin. Önemli olan bölenle yaptığın o ilk kaydırma işlemini doğru hatırlamak ve bölüneni de aynen uygulamak.